133

404

Tapu Sicilinin Tutulmasından Doğan Zararlardan Devletin Sorumluluğu

yükümlülüğü mevcuttur.

Söz konusu terkin işleminin, talepte bulu-

nan dışında başkaca kişilerin de rızasına bağlı olduğu durumlarda ise

sicil memurunun geçerli bir rızanın varlığını araştırma yükümlülüğü

mevcut olacaktır.

Terkin talebinin hukuki sebebine ilişkin olarak ise

tapu sicil memurunun şekli bir incelemede bulunma yükümlüğü mev-

cuttur. Geçerli bir terkin talebine rağmen sicil memurunun işlemde

bulunmaması ve bu nedenle zarar doğması durumunda ise doğan za-

rardan devlet sorumlu olacaktır.

Sona eren ayni hak ya da şahsi hakkın şekli olarak da sona erdiri-

lebilmesi ve tapu sicilinde gerçek duruma uygun hale getirilebilmesi

için gerçekleştirilen terkin işlemi ise açıklayıcı terkin olarak nitelendi-

rilmektedir. Bu anlamda, gerçek durumu göstermeyen sicildeki yol-

suz kayda dayanarak hak elde edebilecek 3. kişilerin korunması da

hedeflenmektedir. O halde sicildeki kaydın gerçek durumla uyumlu

hale getirilmesine ilişkin olarak açıklayıcı terkin talebinin gerçekleşti-

rilmemesi ya da mahkemece verilen terkin kararının uygulanmaması

durumunda hukuka aykırılık meydana gelecektir. Bu durumda yolsuz

tescile güvenerek ayni hak iktisap etmiş iyiniyetli 3. Kişinin kazanı-

mı korunamayacak, ancak 3. kişi bu nedenle uğramış olduğu zararını

devletten talep edebilecektir.

Tapu sicil memurunun re ’sen terkin işlemi gerçekleştirmesi ge-

rektiği bazı haller kanunda düzenlenmiştir. Bunlar çoğu zaman şer-

he konu şahsi haklar olup, ayni hakların re ‘sen terkini hiçbir şekilde

mümkün değildir. Tapu sicil memurunun kendisine verilen re ‘sen

terkin yetkisini kullanarak işlem yapmaması durumunda ortaya çıkan

zararlardan devlet sorumlu olacağı gibi sicil memurunun yetkisini

aşarak örneğin bir ayni hakkın terkini işlemi gerçekleştirmesi duru-

munda da doğacak zararlarda devlet sorumlu olacaktır.

iv. Şerhler

MK md. 1019’da tapu kütüğüne şerh edilebilecek hususlar sınırlı

olarak sayılmıştır. Madde uyarınca ancak; kişisel haklar, tasarruf yet-

Pekmez, s. 79.

Pekmez, s.80; Sirmen, s. 77.

Sirmen, s. 79; Pekmez, s. 84.

Pekmez, s.82; Sirmen, s. 70,71.

Pekmez, 82.