480 / 685
479
TBB Dergisi 2017 (133)
Çiğdem Mine YILMAZ / Sevgi BOZKURT YAŞAR
hukuki işlemler ile devri bakımından TTK m. 490/2 uyarınca işlem
yapılması gerekmekte olup, kanuni intikallerde ise ciro ve zilyetliğin
devrine gerek bulunmaz.
128
Anonim ortaklıklarda pay senetleri çıkarı-
lıncaya kadar payı temsil etmek ve pay senedinin yerini tutmak üzere
ilmühaberler bastırılabilir. İlmühaberlere kıyas yolu ile nama yazılı
pay senetlerine ilişkin hükümler uygulanır (TTK m. 486/2). Bu sebep-
le bunların devri ciro ve zilyetliğin devri ile veyahut alacağın temliki
yolu ile mümkündür.
129
Borsada işlem gören anonim ortaklık payları Merkezi Kayıt Kuru-
luşu Anonim Şirketi (MKK) nezdinde elektronik ortama tutuldukla-
rında tutulmaktadırlar. Bu sebeple bunlara ilişkin işlemler kaydi sis-
tem yolu ile yapılmaktadır. Kaydi anonim ortaklık paylarının kaydi
sistem aracılığı ile borsada yapılan devirleri, hak sahipleri tarafından
aracı kuruluşlara verilen ve aracı kuruluşlar tarafından kaydi sisteme
girilerek, ilgili sermaye piyasasına iletilen al-sat şeklindeki müşteri
emirlerinin irade beyanı (icap ve kabul) olarak kabul edilmesi ve bu
emirlerin içerdiği birbirine uygun irade beyanlarının eşleşmesi yolu ile
yapılır.
130
Bu çerçevede payın devri, pay sahibi tarafından verilen tali-
mat ile başlamakla birlikte, devir konusu pay aracı kuruluşlar vasıtası
ile takas havuz hesabı dâhilinde takas merkezinde devralınmaktadır.
Elektronik sistem üzerinden gerçekleşen devir TTK m. 489 ve 490/2
hükümlerinin uygulama alanı dışında kalmakta olup, bu halde alaca-
ğın temliki hükümleri uyarınca tasarruf yetkisini haiz olan devredenin
talimatı ile devrin gerçekleştiği kabul edilmektedir.
131
128
Gerekçe TTK m. 490.
129
Sevi, s. 319.
130
Mücahit Ünal, Anonim Şirketlerde Menkul Kıymetler, Şirketler Hukuku, Ed.
Sami Karahan, Konya 2013, s. 726.
131
Uzel, s 40; Sevi, s. 301 vd; Bilgili/Demirkapı, s. 545. Kaydileştirilen Sermaye Pi-
yasası Araçlarına İlişkin Kayıtların Tutulmasının Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ
II-13.1 (7/8/2014 Tarihli 29081 Sayılı RG). Takas işlemi yetkili takas ve saklama
kuruluşu tarafından ilgili sermaye piyasası takas düzenlemelerine uygun surette
MKK nezdindeki takas havuz hesabı ve aracı kuruluş havuz hesapları kullanı-
larak yapılmaktadır. Tebliğ II-13.1 (7/8/2014 Tarihli 29081 Sayılı RG), m.17/1.
Takas günü takas yükümlülüğünün yerine getirilmesi amacı ile satışı yapılan
kaydileştirilmiş anonim ortaklık payı aracı kuruluş tarafından yatırımcı hesap-
larından aracı kuruluş havuz hesaplarına aktarma yapılır. Aracı kuruluş havuz
hesaplarında bulunan devir konusu payın takas havuz hesabına aktarılması ile
söz konusu aracı kuruluşun takas borçları kapanır. Takas alacakları yetkili takas
ve saklama kuruluşu tarafından takas havuz hesabından ilgili aracı kuruluş ha-
vuz hesaplarına aktarılır. Devri gerçekleşen payın devralan yatırımcı hesaplarına