133

506

Eşler Arasındaki Mal Rejimi Hükümleri Çerçevesinde Anonim Şirketlerde Bağlı Nama Yazılı ...

Bağlı nama yazılı payların kanuni devri sonucunu doğurabilecek

bir diğer hal ise paylı mülkiyete konu bir malın mahkeme kararıyla

eşlerden birine tahsis edilmesidir. Şöyle ki TMK m. 226/II”ye göre

“

Tasfiye sırasında paylı mülkiyete konu bir mal varsa, eşlerden birisi ka-

nunda öngörülen diğer olanaklardan yararlanabileceği gibi, daha üstün bir

yararı olduğunu ispat etmek ve diğerinin payını ödemek suretiyle o malın

bölünmeden kendisine verilmesini isteyebilir

.” Bu maddede öngörülen

hakkın hukuki niteliği tartışmalı olup

236

her halükarda talep hakkı

kullanıldıktan sonra eşler arasında pay için ödenecek bedel üzerinde

anlaşılıp, yapılan borç sözleşmesinin ifasına dayalı olarak payın ifa-

sı sağlanamazsa üstün hak sahibi eşin dava yoluna başvurma hakkı

bulunmaktadır.

TMK m. 226/II” ye dayanarak, eşlerden birinin mahkeme ka-

rarıyla eşyanın mülkiyetinin kendisine devri için, ilgili hükümden,

sağlanması gerekli bir takım şartların olduğu sonucuna varılmak-

tadır. Şöyle ki; eşya sadece eşlerin paylı mülkiyetinde bulunmalı

237

eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi sona ermiş ve rejimin

tasfiyesi başlamış olmalı, hak sahibi eşin üstün yararı olmalıdır.

238

Bu şartlara sahip olan eş, devir için yenilik doğuran talep hakkını

kullandığı tarihteki malın sürüm değerini ödemelidir. Bu hak, mal

rejiminin tasfiyesine kadar kullanılmalıdır. Ancak bu talebe uygun

davranmayan eşe karşı, diğer eş dava yoluna başvurduğu takdirde

hâkimin vereceği karar payın devrini sağlayacak tasarrufi nitelikte

bir karar değildir.

239

kararı ile diğer eşin kişisel malı niteliğindeki ortaklık payını iktisabı halinde de

ortaklığın bağlı nama yazılı paylar bakımından bağlam hükümlerini ileri sürebi-

leceği yönünde Kırca/Kırca, s. 555 vd.

236

Bir görüşe göre; talepte bulunan eş için, paylı mülkiyet payının kendisine devrini

sağlamaya yönelik, borç sözleşmesi yapma borcu altına sokacak yasa kaynaklı

kurucu yenilik doğuran hak niteliğindedir. Dural/Öğüz/Gümüş, s. 218, Gümüş,

s. 315, Akıntürk/Ateş, s. 177. Aksi görüşte olan yazarlar için bkz: Gümüş, s. 314.

237

Doktrinde bu hükmün elbirliği mülkiyetine uygulanabileceği yolunda da görüş

bulunmaktadır. Dural/Oğuz/Gümüş, s. 219.

238

Üstün yarar, söz konusu mala ilişkin mesleki, ticari ya da sağlığı bakımından ihti-

yacı olan hatta saf duygusal menfaatler de olabilir. Dural/ Oğuz/Gümüş, s. 219;

Zeytin, s. 183. Ancak doktrinde aksini savunan yazarlar da bulunmaktadır. Bkz.:

Suat Sarı, Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak Edinilmiş Mallara Katılma

Rejimi, Beşir Kitabevi, İstanbul 2007, s. 288.

239

Gümüş, s. 315.