133

528

Sınai Mülkiyet Kanunu ve Yargıtay Uygulamasında Marka Hukukunda Tazminat

MarKHK m. 64/1’de sayılan kişilerin tazminat yükümlülüğünün

doğması için kusur şarttır. Marka hakkına tecavüz, haksız fiilin bir

türü olduğuna göre, markanın taklit olduğunun veya ürünün marka

hakkına tecavüz yoluyla üretildiğinin bilinmesine rağmen ürünlerin

ticari sahaya çıkarılması hali, özünde bir kusurlu hareket barındırır.

Ancak m. 61/1-c’de sayılan kişilerin, markanın taklit olduğunu bilme-

meleri veya bilmelerinin gerekmediği hallerde, söz konusu ürünlerin

ticaret hayatına konu edilmesi marka hakkına tecavüz teşkil etmeye-

cektir.

Zira taklit malın üretilmesinde temelden var olan kusur hali,

bu malın ticari hayata konu edinmesi halinde, markanın taklit edil-

mesi bakımından kötü niyete (MK m. 3) bağlanmıştır. Dolayısıyla bu

kişiler, kusurlu olmadıkları takdirde tazminat yükümlülükleri bulun-

mayacaktır.

O halde ilk olarak, markayı taklit edenler bakımından kusurun

varlığının esas olduğu sonucuna varılır.

Çünkü bu kişiler asıl mar-

kanın varlığını bildiği halde bunun aynısını veya benzerini kullanarak

haksız ticari fayda elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Ancak taklit mar-

kalı ürünleri satan, dağıtan veya başka şekilde ticaret alanına çıkaran-

lar ya da bu amaçla ithal edenler veya ticari amaçla elde bulunduran

kişilerin marka hakkına tecavüz ettikleri, bu kişilerin markanın taklit

edilmiş olduğunu (yani ürünün markaya tecavüz yoluyla üretildiğini)

bilmeleri veya bilmelerinin gerekmesi halinde söz konusu olacaktır.

Aksi halde bu kişilerin kendi fiilleri ile markaya tecavüz ettiklerinden

bahsedilemez.

Burada taklit olgusunun aksine kusur asıl değildir.

Kusurun ispatı marka hakkı sahibine düşer.

Bu değerlendirmeler neticesinde, m. 64/1’in kaleme alınış tar-

zında problem olduğu görülmektedir. Zira bu madde m. 61/1-b ve

m. 61/1-c’nin yaptırımını düzenlemiş olmakla birlikte, failin kusurlu

bulunmadığı durumlarda taklit söz konusu olmayacağı gibi, m. 61/1-

c’de geçen markanın taklit olduğunu bilme veya bilinmesi gerektiği

Yasaman/Yüksel, s.1128.

Arkan, s.242.

Yasaman/Yüksel, s.1128; Arslan Kaya, Marka Hukuku, İstanbul 2006, s.290; Ar-

kan, s.241, Dirikkan, s.307.

Yasaman/Yüksel, s.1128. Yazar, burada markayı taklit edenler ile taklit markayı

m. 61/c’ye göre kullananları ayrı yorumlayarak, ilkinde kusurun varlığının asıl,

diğer durumda ise kusurun asıl olmadığını belirtmesine rağmen, m. 64/1’in tama-

men kusurlu sorumluluğa dayandığını belirtmiştir.