133

562

Sınai Mülkiyet Kanunu ve Yargıtay Uygulamasında Marka Hukukunda Tazminat

alınarak belirlenen lisans bedelinin hakkaniyete aykırı durumlara yol

açabileceğini belirtmek gerekir. Nitekim uygulamada yerel mahkeme-

lerin bu yöndeki kararları Yargıtay tarafından bozulmaktadır. Örneğin

davacının 40.000 TL civarı davalının ise 1.000 TL civarında cirosunun

olduğu bir durumda sadece davacı cirosuna göre hesaplama yapmak

hakkaniyete aykırı düşecektir. Yukarıda bahsettiğimiz birkaç kriteri de

özetleyen 13.6.2013 tarihli bir Yargıtay kararında şöyle denilmiştir:

102

“Çamaşır suyu sektöründe tanınmış ve bilinen “

Klorak” markasıyla

iltibas yaratacak şekilde “Aydora Klor” markasıyla çamaşır suyu ürünü sa-

tılması sonucu markaya tecavüz fiilinin oluştuğu sabittir. Zarar hesabı için

Lisans bedeli hesaplanırken sadece davacının ihlalin yapıldığı yıldaki cirosu

göz önüne alınmış, buna göre davalının ödemesi gereken lisans bedeli belirlen-

miştir. Davacının cirosu esas alınarak belirlenen lisans bedelinin 39.948,89

TL olmasına karşın, davalının ihlale konu yılda ihlal ettiği ürüne yönelik ci-

rosu 1.081,69 TL’dir. Bu durumda lisans bedeli hesaplanırken sadece marka

hakkı sahibinin cirosu, elde ettiği kazancın değil, davalının cirosu, üretim ve

satış kapasitesi, satabileceği ürün miktarı da nazara alınarak davalının ticari

iş ve işlem hacmine uygun bir bedelin belirlenmesi gerekmektedir

.”

Aynı şekilde lisans bedelinin davacının yıllık brüt satış tutarları-

nın toplamı üzerinden belirlenmesi de hakkaniyete aykırı olacaktır.

Nitekim öncelikle davacıların yıllık brüt satış tutarlarının ne kadarlık

kısmının davalının tecavüzüne konu ürünlerine dair olduğunun açık-

lığa kavuşturulması, bu husus açıklığa kavuşturulduktan sonra lisans

bedeli hesaplamasının yapılması gerekir.

103

Diğer bir deyişle ilk olarak

davacının satışını gerçekleştirdiği tüm ürünlerdeki ciro değil, tecavüze

konu ürünlerin cirosu hesap edilmelidir. Daha sonra ise davalının üre-

tim hacmi gibi diğer kriterlere geçilerek menfaatler dengesine uygun

bir sonuca varılmalıdır.

Uygulamada ciroya belirli oranların uygulanması suretiyle lisans

bedelinin hesap edildiği kararlara da rastlanmaktadır. Bu yöntem iki

şekilde uygulanmaktadır. Lisans bedeli, ilk olarak marka hakkı ihlal

edilenin cirosuna belirli oranların uygulanması yoluyla hesaplanabilir.

İkinci olarak, tecavüz edenin satışlarını gösteren defter ve belgelere

102

Y. 11. HD, E. 2011/8982, K. 2013/12375, T. 13.6.2013. ; Aynı yönde bkz. Y. 11. HD.

E. 2013/6117, K.2013/21847, T. 2.12.2013. Kazancı İçtihat Bankası.

103

Y. 11. HD, E. 2011/14066, K. 2013/16864, T. 26.9.2013. Kazancı İçtihat Bankası