565 / 685
564
Sınai Mülkiyet Kanunu ve Yargıtay Uygulamasında Marka Hukukunda Tazminat
manevi-ticari varlığın yitirilmesi, tazmini gereken bir kayıptır.
110
Mar-
ka sahibinin uzun süre boyunca emek harcayarak bir anlam kattığı
markaya müşteri nezdinde duyulan güvenin, tecavüz fiili sebebiyle
zihinlerde tereddüte yol açması, marka sahibi açısından manevi acıya
sebep olduğunda manevi tazminat yükümlülüğü doğar.
Yargıtay kararlarında, markaya tecavüz fiilinin varlığında mut-
laka uygun bir manevi tazminata da hükmedilmesi gerektiği belirtil-
mektedir. Nitekim bir Yargıtay kararına göre:
111
“
Davalının `ROYALTENTE` ibaresini marka gibi kullandığı, bu duru-
mun davacının tescili markasına tecavüz teşkil ettiği dosya kapsamıyla sabit-
tir. 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 62 nci maddesinde marka
hakkı tecavüze uğrayan marka sabinin diğer istemlerinin yanı sıra manevi
tazminat da talep edebileceği düzenlenmiştir. Ancak, anılan Kanun Hükmün-
de Kararname’de manevi tazminata hangi koşullarda hükmedileceğine ilişkin
bir düzenleme yer almamaktadır. Bu istemin, genel hükümler arasında yer
alan BK’nın 49 ve TTK’nın 58/1-e maddeleri kapsamında değerlendirilmesi
gerekmektedir. Davalının eylemleriyle davacı markasına tecavüz ettiği sabit
olduğuna göre, uygun bir manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği dikkate
alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bozul-
ması gerekmiştir.
”
Yargıtay’ın bu yöndeki içtihatların gerekçesi bilinmemekle birlikte
bazı kararlarda manevi tazminata hükmedilmesi için kusurlu olmanın
yettiği, markaya tecavüz fiilinin özünde de kusur bulunduğu için her
markaya tecavüz fiilinin neticesinde manevi tazminata da hükmedile-
ceği belirtilmektedir.
Manevi zararı açıklayan iki teori bulunmaktadır; Objektif ve Süb-
jektif teori. Objektif teoriye göre manevi zarar, hukuka aykırı bir fiil
neticesinde kişi varlığında objektif olarak meydana gelen eksilmedir.
112
Kişi varlığından kastedilen, kişiyi oluşturan yaşama hakkı, vücut bü-
tünlüğü, şeref, ticari itibar, özel hayat ve aile hayatı gibi bir değerin
110
Tekinalp, s.504.
111
Y. 11. HD, E. 2005/13781, K. 2007/565, T. 22.1.2007; Aynı yönde başka bir karar için
bkz.Y.11. HD, E.2006/9700, K. 2007/12510, T. 8.10.2007.
112
Necip Kocayusufpaşaoğlu, “Kişilik Haklarını Koruyan Manevi Tazminat Davası-
na İlişkin Yeni Gelişmeler”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler I. Sempoz-
yumu (Ankara, 21-22 Ekim 1977 ), Fakülteler Matbaası, İstanbul 1980, s. 145.