568 / 685
567
TBB Dergisi 2017 (133)
Fatih AYDIN
IV. İTİBAR TAZMİNATI
SMK m. 150/2 uyarınca marka hakkına tecavüz durumunda, hak-
ka konu ürün ve hizmetlerin, tecavüz eden tarafından kötü şekilde
kullanılması veya üretilmesi, bu şekilde üretilen ürünlerin temin edil-
mesi yahut uygun olmayan bir tarzda piyasaya sürülmesi sonucunda
markanın itibarı zarara uğrarsa bu nedenle ayrıca tazminat talep edi-
lebilir. Bu özel tazminat türü, MarKHK m. 68’de yer almaktaydı. İlgili
maddede marka hakkına tecavüz edenin markayı uygun olmayan bir
şekilde kullanması sonucunda markanın itibarı zarara uğradığında
bunun ayrıca tazminata konu olacağı belirtilmekteydi. Burada marka-
nın itibarının gördüğü zarar tazmin edileceği için doktrinde bu hüküm
itibar tazminatı olarak anılmıştır.
121
SMK m. 150/2’de itibar tazminatı bakımından önceki düzenleme-
de yer alan sorumluların genişletildiği göze çarpmaktadır. Nitekim
MarKHK’da itibar tazminatının sadece markaya tecavüz eden kişiden,
kötü üretim veya malın uygun olmayan tarzda piyasaya sürülmesi
halinde istenebileceği belirtilmişti. Markaya tecavüz fiillerinin işlene-
bilmesi için ortada tecavüze konu edilmiş ürünlerin varlığı -yani bu
ürünlerin üretilmiş olması- şarttır. Dolayısıyla bu tazminatın üretim
yapan mütecavizden istenmesi doğaldır. Bununla birlikte tecavüze
konu ürünlerin üretim sonrası piyasaya sürülmesi ile tüketiciye ulaş-
ması sürecinde, -ürünlerin tecavüze konu olduğunu bildikleri halde
- birden çok kişi tarafından ve birden çok defa satım/dağıtım işlemine
maruz kalma fiilleri gerçekleştiğinde bu kişilerden de itibar tazminatı
istenip istenemeyeceği MarKHK döneminde tartışmalıydı.
122
Kanunun
lafzından sanki sadece üretim faaliyeti ile ilk tecavüzü gerçekleştiren
kişilerden itibar tazminatı istenebileceği anlaşılmaktaydı. Ancak SMK
ile birlikte bu husus açıklığa kavuşturularak tecavüz konusu malın
üretimi yanında bu şekilde üretilen malların temin edilmesi yahut
uygun olmayan bir tarzda piyasaya sürülmesi durumlarının da itibar
tazminatına yol açacağı açıkça belirtilmiştir. İlgili maddedeki değişik-
lik bu yönü itibarıyla olumludur.
121
Ünal Tekinalp, “İtibar Tazminatı ve Bazı Sorunlar, Prof. Dr. Sulhi Tekinay’ın Hatı-
rasına Armağan”, İstanbul 1999, s.589.
122
Bkz. Tekinalp, s.509.