133

Sayıştay’ın Anayasal Konumu Üzerinde Tartışmalar

tir. Anayasa koyucunun bu tutumu, Sayıştay’ın aynı zamanda bir yar-

gı organı olmasından kaynaklanmaktadır.

b)Sayıştay, denetleme görevini yaparken TBMM’ye bağlı iken so-

rumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlama işlevi bakımın-

dan tamamen bağımsızdır. Bu işlevi sırasında, herhangi bir organdan

emir ve talimat almamaktadır.

c)Sayıştay başkan ve üyelerinin, hâkimlik teminatına eşdeğer te-

minatları mevcuttur. Örneğin, bu kişiler, görevlerinden azledilemezler

ve 65 yaşından önce kendi istekleri olmadıkça emekliye sevk edilmele-

ri de mümkün değildir.

d)Sayıştay, sorumluların hesap ve işlemlerini bağlamında önüne

gelen uyuşmazlığı kesin olarak karara bağlamakta olup bu durum yar-

gısal faaliyetin bir unsurudur. Sorumluların hesap ve işlemleri hak-

kında verdikleri kararlara karşı, sadece Sayıştay içinde bir kez karar

düzeltme yoluna başvurulabilir. Bunun dışında, Sayıştay kararları

aleyhine başka bir idari yargı yoluna başvurulamaz.

e)Vergi ve benzeri mali yükümlülükler hakkında Sayıştay ve Da-

nıştay kararları arasında uyuşmazlık doğması halinde, Danıştay ka-

rarı esas alınmaktadır. Anayasanın, yargı organı olduğu kuşkusuz

olan Danıştay ile konumu belirsiz Sayıştay arasında böyle bir kıyas-

lama yapması, bunlar arasında hüküm uyuşmazlığından söz etmesi

Sayıştay’ın yargı organı olduğunu göstermektedir.

f)Anayasa ve Sayıştay Kanunu’nda, kesin hüküm, yargılama, tem-

yiz, ilam gibi mahkemelere özgü kavramlar kullanılmaktadır.

Sayıştay’ın bir yargı organı (mahkeme) olmadığını savunan yazar-

ların ileri sürdüğü temel dayanaklar ise şunlardır:

a) Sayıştay’ın, Anayasanın “Yargı” bölümünde düzenlenmiş ol-

ması, yargı organı olduğu biçiminde yorumlanamaz. Çünkü Hâkimler

Prof. Dr. Selim Kaneti, “Sayıştay’ ın Anayasal Konumu”, s.9

A.g.e.,

A.g.e,3. ve 70. maddeleri.

A.g.e., 160. maddesi.

Prof.Dr Selim Kaneti, “Sayıştay’ ın Anayasal Konumu”, Emin Görgün, Yakup Ay-

dın, “Sayıştay Kararlarına Karşı Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yolu”,

1982 Anayasası’nın 160. maddesi.