134

160

Belediye Şirketlerinin Hukuki Statüsü

kanunla kurulduğu görülmektedir.

Bu durum da kuruluş kriterinin

tek başına yeterli olmadığını göstermektedir.

İkinci olarak kamu tüzel kişilerinin kamu yararını amaçladığı,

özel hukuk tüzel kişilerinin ise kâr amacıyla hareket ettiği söylen-

mektedir.

Ancak bu belirleme gerçeklerle bağdaşmaz.

Çünkü ticari

şirketler için bu söylenen doğru kabul edilse bile, özel hukuk tüzel

kişileri oldukları konusunda tereddüt bulunmayan dernek ve vakıflar

genellikle kâr elde etme amacında değillerdir.

Kamu gücü kullanma ölçütü de öne sürülmektedir

ancak bu öl-

çüt de kamu tüzel kişileri ile özel hukuk tüzel kişileri arasındaki farkı

ortaya koymakta yetersiz kalmaktadır. Çünkü kamu gücü ayrıcalıkları

bazen özel hukuk tüzel kişilerine de tanınabilmekte, ya da kamu gücü

ayrıcalıkları kullanmayan bir kamu tüzel kişisi söz konusu olabilmek-

tedir.

Metin Günday bu noktada ek olarak tüzel kişinin faaliyetinin

kendisine kanuni bir tekel olarak tahsis edilmiş olup olmadığına bakı-

lırsa daha kesin sonuçlara ulaşılabileceğini söylemektedir.

Personelinin statüsü, yani tüzel kişinin görevlilerinin Türk Ceza

Kanunu’nun uygulaması yönünden kamu görevlisi olarak sayılıp sa-

yılmadığı da bir ölçüt olarak görülebilir.

Ancak bu hususta da, ör-

neğin özel güvenlik görevlileri düşünülerek, itiraz edilebilir. Zira bu

görevliler özel hukuk tüzel kişileri ile yapmış oldukları hizmet sözleş-

meleri çerçevesinde çalışmakla

birlikte Türk Ceza Kanunu’nun uy-

gulanması yönünden kamu görevlisi sayılmaktadırlar.

Metin Günday, a.g.e., s.79; Ender Ethem Atay, a.g.e., s.142 .

Kemal Gözler, İdare Hukuku, C. 1, Bursa, 2009, s.162.

Lütfi Duran, a.g.e., s.69.

Kemal Gözler, a.g.e., C. 1, s.162.

Lütfi Duran, a.g.e., s.69.

Metin Günday, a.g.e., s. 79.

Kemal Gözler, İdare Hukuku Dersleri, Ekin, Bursa, 2017, s.588.

Aynı yönde: Ramazan Çağlayan, “Hukukumuzda Kamu Tüzel kişiliği Kavramı

ve Kıstasları”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı 7, ss. 373-398. Yazar bir dava-

da bilirkişi olarak görevlendirilmiş kişinin bu görev kapsamında ceza hukukunda

kamu görevlisi sayıldığını örnek olarak vermektedir. Aksi yönde : Halil Kalabalık,

İdare Hukukunun Temel Kavram ve Kurumları, Sayram Yay., Konya, 2014, s.80

: “Tüzel kişinin personelinin, görevleriyle ilgili olarak kendilerine karşı işlenen

suçlar veya görevleri sebebiyle işledikleri suçlar daha ağır cezaî müeyyidelere tâbi

tutulmuş ise, bu tüzel kişinin bir kamu tüzel kişisi olduğuna hükmedilebilir”.