

246
Vergi Affından Yararlanan Mükellef için Mütalaa Geri Alınabilir mi?
Yargılamaya konu edilen fiil ve olay mütalaada gösterilenden
ibarettir. Mahkeme her ne kadar hukuki nitelendirme konusundan
serbest olsa da mütalaada bulunulmayan suç için muhakeme şartı ye-
rine getirilmemiş olduğundan ceza yargılaması yapılamayacaktır. Bu
halde örneğin “sahte fatura düzenleme” suçu için verilen mütalaa ile
“sahte fatura kullanma” suçu dolayısıyla yargılama yürütülemeyecek-
tir. Böyle bir durumda mahkeme, durma kararı vermeli, yargılama ko-
nusu suç için mütalaa verilip verilmeyeceğini sorgulamalıdır. Mütalaa
verilmeyeceği anlaşılıyorsa davanın düşmesi kararı vermelidir.
70
3. VERGİ AFFI vs. MÜTALAANIN GERİ ALINABİLİRLİĞİ
VUK, m.359’da yer alan vergi kaçakçılığı teşkil eden fiiller ile vergi
ziyaına sebebiyet verildiğinde, VUK, m.344 gereğince mükellef hak-
kında kayba uğratılan verginin 3 katı tutarında vergi ziyaı cezası kesil-
mektedir. Diğer taraftan vergi kaçakçılığı, ceza hukuku anlamında bir
suç olduğundan mükellef, aynı fiiller için ceza muhakemesi sürecine
tabi olup soruşturma ve kovuşturma aşamalarında şüpheli veya sanık
olmaktadır. Bu halde vergi kaçakçılığı suçunun cezalandırılması ile
aynı fiilin vergisel sonuçları veya idari para cezası ile cezalandırılması
birbirinden farklı usul, esas ve yargılamalara tabi olmaktadır.
Bir vergi kabahati olan vergi ziyaı karşılığında idari para cezası
ödemek durumunda olan mükellef, vergi affı çıkartıldığında idari para
cezasının bir kamu alacağı olması nedeniyle bu alacak için vergi af-
fından yararlanabilmektedir. Aynı fiilin vergisel sonuçlarını vergi affı
kapsamında vergi idaresi ile uyum içerisinde yürütülen bir yöntem-
70
Bu doğrultuda Yargıtay 11. Ceza Dairesi E.2013/23357 ve K.2013/15895,
T.4.11.2013 kararında şu ifadeler yer almaktadır: “Hükmün konusu, duruşmanın
neticesine göre iddianamede gösterilen fiilden ibaret olup, ‘sahte fatura kullan-
mak’ ve ‘sahte fatura düzenlemek’ suçlarının birbirinden ayrı ve bağımsız suç-
lar olduğu, birinin diğerine dönüşemeyeceği her ne kadar vergi mütalaası ‘sahte
fatura düzenlemek’ suçundan verilmişse de, sanık hakkında ‘sahte fatura kul-
lanmak’ suçundan kamu davası açıldığı, iddianamede anlatılan eylemin dışına
çıkılarak başka bir suçtan yargılama yapılması ve hüküm kurulması, mümkün
olmadığına göre; yargılamanın durdurularak Vergi Dairesi Başkanlığından, ‘sah-
te fatura kullanmak’ suçundan mütalaa verilip verilmeyeceği sorulup, bu suçtan
vergi mütalaası verildiği takdirde yargılamaya devamla hüküm kurmak, vergi
mütalaası verilmemesi durumunda ise, yargılama şartı gerçekleşmeyeceğinden
davanın düşmesine karar vermek gerekir.”