134

269

TBB Dergisi 2018 (134)

Sezin AKTEPE ARTIK

rekmektedir.

Bu da istinaf incelemesinin süresini uzatmaktadır. Ka-

nun koyucunun taraflar lehine getirdiği her ek koruma mekanizması

davanın uzaması sonucunu da doğurmaktadır.

Yine de ifade edilmelidir ki, kamu düzeni kavramının sınırlarının

daraltılmaması sayesinde istinaf uygulamasından sağlanacak fayda

çok daha büyük olacaktır. Zira yargılamanın amacı, maddi gerçeğin

tespiti ve böylelikle hukuki korunmanın sağlanmasıdır. Bu amaç doğ-

rultusunda istinaf kanun yolunda “yanlış kararın”, “kötü yargılama-

nın” düzeltilmesi hedeflenmektedir.

Bu yönüyle,

kanun yolu siste-

minin asli enstrümanı

olan istinaf, hukuk devleti ve adil yargılanma

hakkının gerçekleşmesine hizmet etmektedir. Kamu düzenine aykırı-

lık teşkil eden maddi hukuk hükümlerine aykırı uygulamalar resen

dikkate alındığında, ilk derece yargılamasındaki önemli hatalar telafi

edilmiş olacaktır.

Hemen ifade etmek gerekir ki, kamu düzeni kavramının sınırlarını

genişletmek ile kast edilen HMK’da kabul edilen sınırlı istinaf modeli-

nin genişletilmesi değildir. Kanun koyucunun istinafta sınırlı tahkikat

yapılması açısından getirmiş olduğu sınırlamalara uyulması gerektiği

hususu her türlü şüpheden uzaktır. Bu noktada uygulamadaki bir eği-

limden bahsetmek zorunluluğu doğmuştur. Bölge adliye mahkemeleri-

nin, aslında kamu düzeninden olmayan ve fakat mahkemece re’sen na-

zara alınabilecek halleri, m.355’teki istisna kapsamında değerlendirdiği

kararlara rastlanmaktadır. Örneğin, bir kararda hak düşürücü süreye

uyulup uyulmadığı meselesi ve muvazaa iddiası istinaf dilekçesinde

belirtilmemişse dahi kamu düzeni ile ilgili olmaları gerekçesiyle bölge

adliye mahkemesinin re’sen inceleme yetkisi kapsamında sayılmıştır.

Hâlbuki tüm emredici yasa kuralları aynı zamanda kamu düzenine

ilişkin olma özelliği taşımazlar. Emredici yasa kurallarının sadece bir

bölümü aynı zamanda kamu düzenine ilişkin olma özelliği taşırlar.

Kanundaki sınırlamalar, adil yargılama ile usul ekonomisi ilkesi

bakımından bir denge gözetilerek oluşturulmaya çalıştırılmıştır. Ka-

Budak/Karaaslan, s.347.

Yıldırım, İstinaf, s.2.

Konuralp, s.134.

Yıldırım, s.4.

Samsun BAM,

482/645, T.07.04.2017 (Budak/Karaaslan, s.347, dn.25).

Hatemi, s.39; Atakan, s.89.