134

278

İstinaf Kanun Yolunda Kamu Düzeni Kavramı

gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konu-

sunda bilgilendirilmeleri zorunludur. Yargılamanın hukuka uygun ve

sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunmanın özgürce

ileri sürülebilmesi ve delillerin eksiksiz olarak toplanıp tartışılabilmesi,

öncelikle tarafların yargılamadan haberdar edilmeleri ile olanaklıdır.

Davanın tarafları ile vekillerinin davaya dair işlemleri öğrenebilmesi

için, tebligatın davanın taraflarına usulüne uygun olarak yapılması,

duruşma gün ve saatinin kendilerine bildirilmesi gerekmektedir.

Hukuki dinlenilme hakkı kapsamında kamu düzenine ilişkin ola-

rak değerlendirilebilecek bir diğer ihtimal, tarafların davanın esası ile

ilgili göstermiş oldukları delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösteri-

len deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olmasıdır. Bölge ad-

liye mahkemesi, taraflarca ileri sürülmemiş olsa dahi bu durumu resen

dikkate almalı ve dosyayı delillerin toplanması ve değerlendirilmesi

için ilk derece mahkemesine göndermelidir.

Deliller yetersiz bir biçimde toplanmış ve değerlendirilmiş ise,

dosya yine ilk derece mahkemesine gönderilmeli midir? Yoksa böl-

ge adliye mahkemesi eksik kalan delilleri kendisi mi toplamalıdır?

Bir görüşe göre, deliller yetersiz biçimde olsa dahi toplanmış ve de-

ğerlendirilmiş ise artık dosya ilk derece mahkemesine geri gönderil-

memeli, istinaf mahkemesi eksiklikleri tamamlayarak dosyanın esası

hakkında kendisi karar vermelidir. Dosyanın ilk derece mahkemesine

geri gönderilmesi istinafın niteliği ile bağdaşmayacak, aynı zamanda

davanın uzamasına ve yargılama masraflarının artmasına neden ola-

caktır.

Bölge adliye mahkemelerinin uygulamadaki eğilimi ise, ilk

derece yargılamasında delillerin toplanması aşamasında bir delil dahi

eksik bırakılmışsa dosyanın ilk derece mahkemesine geri gönderilme-

si yönündedir. Bu tercihin sebeplerinden birisi, iş yükü kaygısı iken

ikincisi, ilk derece mahkemelerinin delillerin toplanması aşamasında

zaman içinde daha özensiz hareket edeceği varsayımıdır. Bölge adliye

mahkemeleri verdikleri kararlarda, “delillerin hiç toplanmamış veya

hiç incelenmemiş olması” sebebini geniş yorumlamakta, delillerin sa-

dece bazılarının toplanmaması veya değerlendirilmemesi halinde dahi

ilk derece mahkemesi kararını kaldırarak dosyayı iade etmektedirler.

Akkaya, s.202, 203; Haluk Konuralp, Medeni Usul Hukuku, Eskişehir 2006, s.185.

İstanbul BAM,

6/6, T.08.11.2016 (MİHDER C.13, S.36, 2017/1, s.190). Bun-