134

279

TBB Dergisi 2018 (134)

Sezin AKTEPE ARTIK

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun m.353/1/a-6 hükmüne göre,

tarafların davanın esası ile ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri

toplanmamışsa ya da gösterilen deliller hiç değerlendirilmemişse dos-

yanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi gerekmektedir. Madde

hükmündeki “hiçbiri” ve “hiç değerlendirme yapılmamışsa” ifadele-

rinin, kanun koyucunun eksik delillerin bölge adliye mahkemelerince

toplanması yönündeki iradesini yansıttığı söylenebilir. Bununla bir-

likte hükmün amacı dikkate alındığında, ilk derece mahkemesinde

uyuşmazlığın çözümü bakımından çok yetersiz bir tahkikat yapılması

halinde de hükmün uygulama alanı bulabilmesi gerekir.

Öyle ki ye-

tersiz bir tahkikat ile tahkikatın hiç yapılmamış olması arasında so-

nuç bakımından bir fark yoktur.

Her iki halde de taraflar ilk derece

mahkemesindeki yargılamada hukuki dinlenilme hakkından mahrum

bırakılmışlardır. Dolayısıyla, önemli olan kaç delilin toplanıp kaç ta-

nesinin eksik bırakıldığından çok, uyuşmazlığın halli için önem arz

eden delillerin toplanıp toplanmamasıdır. Bu görüşün kabulü halinde,

ilk derece mahkemelerinin zaman içinde delillerin toplanması aşama-

sında gerekli özeni göstermeme yönünde bir alışkanlık edinecekleri

endişesi de ortadan kalkmış olacaktır.

Kanun’un aradığı anlamda oluşturulacak kısa ve gerekçeli kararla-

rın hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olması-

dan başka örneğin bilirkişi incelemesi talep edilmesine rağmen bilirkişiye baş-

vurmayan ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak dosyanın ilk derece mah-

kemesine gönderilmesine ilişkin bir karar için bkz. Ankara BAM

21.HD,

69/69,

T.08.03.2017 (Budak/Karaaslan, s.357, dn.31). Davalının cevap dilekçesinde ta-

nık deliline dayanmasına, tanık listesi vermesine ve gider avansını yatırmasına

rağmen davalının tanıklarının dinlenmeden verilen kararın kaldırılmasına ve

dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine ilişkin bir karar için bkz. Sam-

sun BAM,

7.HD

, 110/105, T.14.12.2016 (Budak/Karaaslan, s.357, dn.32). Tüketi-

ci mahkemesinde görülen bir davada alınan bilirkişi raporunun Yargıtay emsal

kararındaki hususlar yönünden incelenmediği gerekçesiyle kararın kaldırılarak

dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine ilişkin bir karar için bkz. Gazi-

antep BAM,

13.HD

, 392/515, 20.04.2017 (Budak/Karaaslan, s.357, dn.33). İş söz-

leşmesinin haksız feshine ve fesihten sonra hak kazanılan aylık ücret alacağına

ilişkin davada, emsal aylık ücretin belirlenmesi bakımından eksiklikler bulunması

gerekçesiyle kararın kaldırılarak ilk derece mahkemesine gönderilmesine ilişkin

bkz. İzmir BAM,

7.HD,

505/535, T.12.04.2017 (Budak/Karaaslan, s.357, dn.34).

Budak’a göre örneğin, taraflar arasında uyuşmazlık bulunan bir boşanma dava-

sında sadece nüfus kaydının getirilmesiyle yetinilmesi halinde de bu hüküm uy-

gulanacaktır. Budak/Karaaslan, s.356-357.

Budak/Karaaslan, s.356-357.