

324
İstinaf İncelemesi Sonucunda Verilebilecek Kararlar
verileceği kanunda çok açık bir şekilde belirtilmemiş olup, ön inceleme
sonunda “...
gerekli karar verilir.
” şeklinde genel bir ifade kullanılmıştır.
Bu sebeple her durum için ayrı değerlendirme yapılmalıdır.
26
Aynı
zamanda ön inceleme konularının hangi sıra ile yapılması gerektiği
de kanunda açık bir şekilde düzenlenmemiştir. Bu durumda kanunda
yazılan sıra (HMK md. 352/1) mantığa ve hukuk kurallarına uygun
olduğundan bu çerçevede inceleme yapılmasının doğru olacağını be-
lirtmek mümkündür.
27
Ön inceleme aşamasında araştırılacak olan hususlardan, dosyanın
incelenmesinin başka bir dairenin görev alanına girip girmediğine iliş-
kin olarak dosya önüne gelen istinaf dairesi öncelikle uyuşmazlığın
kendi iş sahası içerisinde olup olmadığını inceler. Buna göre belirlenen
iş bölümüne göre ilgili daire uyuşmazlığı inceleme yetkisine sahip de-
ğilse başvuru reddedilmeyip doğru daireye gönderilmelidir.
28
Kesin bir karara karşı veya istinaf süresi geçirildikten sonra istinaf
yoluna başvurulmuşsa esasında bu hususlar ilk derece mahkemesinde
talebin reddini gerektiren durumlardır (HMK md.346) . Ancak ilk de-
ğı istinaf mahkemesinin gerektiğinde incelemeyi duruşmalı da yapabileceği ifade
edilmiştir (Akkaya, s. 241-242). Bununla birlikte istinaf mahkemesinin duruşma
yapmadan karar verebileceği hâllerin ön inceleme ile sınırlı olmadığını, zira bazı
durumlarda ön incelemeden sonra esastan incelemede de duruşma yapılmadan
karar verileceğini (HMK md. 353), ancak bu iki durumun birbiriyle karıştırılma-
ması gerektiğini, ön inceleme ile esastan incelemenin dosya üzerinden yapılması
arasında değerlendirme farkı bulunduğunu vurgulamak gerekir (Özekes, Pekca-
nıtez Usûl, s. 2238).
26
Özekes, Pekcanıtez Usûl, s. 2239; Özekes, Kanun Yolu, s. 3109.
27
Özekes, Pekcanıtez Usûl, s. 2239; İstinaf El Kitabı, s. 46; Meraklı-Yayla, s.57.
28
Yani İstinaf mahkemeleri hukuk dairesi kendisine gelen istinaf dosyalarını 5235
sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuru-
luş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun md. 35/I gereğince Başkanlar Kurulu ta-
rafından kararlaştırılan işbölümü uyarınca kendilerinin görevine girmeyen dava
dosyalarını görevli İstinaf Mahkemesi Hukuk Dairesine gönderme kararı verir.
Bu
“
aidiyet” niteliğinde bir karardır (Zafer Ergün, İstinaf Bölge Adliye Mahkeme-
leri Hukuk Dairelerinde Yargılama Usûlü, İstanbul 2005, s. 17). Ayrıca bkz. Akka-
ya, s. 246; Meraklı-Yayla, s. 57.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi
4.HD.2017/529 E.,
2017/497 K., 26.05.2015 tarihli kararında, “...Dava konusu uyuşmazlık kiracının
kira sözleşmesine konu taşınmaza verdiği zarar nedeniyle tazminat isteğine iliş-
kindir. Davanın belirtilen bu niteliği itibarıyla istinaf incelemesini yapma görevi
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 15.05.2017 tarihli iş bölü-
mü kararı uyarınca İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine ait bu-
lunduğundan, Dairemizin görevsizliği ile dosyanın yetkili ve görevli İzmir Bölge
Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği
kanaatine varılarak...” şeklinde hüküm vermiştir.(Kazancı İçtihat Bilgi Bankası,
21.12.2017).