134

330

İstinaf İncelemesi Sonucunda Verilebilecek Kararlar

Ön inceleme sonunda başvurunun reddi kararına karşı kanun yo-

luna başvurulup başvurulmayacağına ilişkin kanunda açık bir düzen-

leme mevcut değildir. Doktrinde ön inceleme sonunda verilen usûle

ilişkin ret kararına

karşı temyiz yolunun açık olması gerektiği aksi

hâlde başvuruda bulunan tarafın temyiz hakkından tamamen mah-

rum kalacağı ve ön inceleme dosya üzerinden yapıldığından tarafın bu

aşamada sahip olmadığı hukukî dinlenilme hakkını temyize başvura-

rak kullanması gerektiği gerekçesi ile savunmaktadır.

Kanaatimizce

de esas hakkındaki karara ilişkin olarak temyiz yolunun açık olup ol-

madığına bakılmaksızın bu kararlara ilişkin temyiz yoluna başvurul-

ması kabul edilmelidir.

Ön incelemede uyuşmazlığın esasına ilişkin bir karar verilmeyip,

sadece uyuşmazlığın esası hakkında tahkikat yapılmasını ve karar ve-

rilmesini engelleyen usûlî bir eksiklik olup olmadığı incelenir. Böy-

lece istinaf incelemesinin daha sonraki aşamalarında tespit edilmesi

gereken muhtemel eksiklikler önceden tespit edilerek mahkemelerin

gereksiz emek ve zaman harcamasının önüne geçilmek istenmiştir.

Ayrıca ifade etmek gerekir ki; istinaf mahkemesi ön incelemede göz-

den kaçırdığı usûlî eksiklikler hakkında istinafın sonraki aşamaların-

da dahi karar verebilecektir. Örneğin; ilk derece mahkemesi kararının

kesinleşmiş olduğu ön incelemede gözden kaçırılmışsa, tahkikat aşa-

masında istinaf talebinin reddine karar verilebilir. Bu durum istinaf

başvurusunun geçerli olup olmaması ile ilgili bir sorun olup, istinaf

mahkemesi tarafından re’sen inceleme aşamasında da dikkate alın-

malıdır. Zira ön incelemeye tâbi konular taraf menfaatlerinden ziyade

kamu düzeniyle ilgili olduğundan taraflarca talep edilmese dahi isti-

naf mahkemesi tarafından re’sen incelenecektir.

B. Asıl İnceleme ve Sonucunda Verilebilecek Kararlar

1. Asıl İnceleme ve Özellikleri

Ön inceleme sonucunda koşulların mevcut olduğu tespit edilirse,

istinaf başvurusunun esastan incelenmesine geçilir. Esastan incele-

Bkz. İstinaf El Kitabı, s. 65.

Akkaya, s. 245; s. 253. Alman Hukuku’nda da aynı yönde bkz. Rosenberg/Gott-

wald/Schwab, s. 798; Musielak, s. 336.

Benzer yönde bkz. Çiftçi, s. 802.

Bkz. Rosenberg/Schwab/Gottwald, s. 809; Musielak, s. 336; Akkaya, s. 241.