134

374 / 705

373 TBB Dergisi 2018 (134) Bedia GÜLEŞ
• Denkleştirme talebi yalnızca mirasın paylaşılması aşamasında ile-
ri sürülebilir.79 Tenkis talebi ise bir yıllık nispi ve on yıllık mutlak
hak düşürücü süreye tabidir (TMK m. 571).
Denkleştirme – tenkis karşılaştırmasında son olarak şu konuya
değinmek gerekir ki doktrinde bu iki talebin aynı anda ileri sürüleme-
yeceği kabul edilmektedir. 80 Ancak denkleştirme sonunda saklı payın
elde edilemediği istisnaî hâllerde denkleştirmenin yanında tenkisin de
istenebileceği; fakat bunların yine de bağımsız talepler olduğu ileri sü-
rülmüştür.81
C) DENKLEŞTİRME İLE MİRAS PAYLAŞMA KURALI
KARŞILAŞTIRILMASI
TMK m. 647’ye göre mirasbırakan bir ölüme bağlı tasarrufla mira-
sın paylaşılması ve payların oluşturulması konusunda kural koymuş
olabilir. Aynı maddenin ikinci fıkrasına göre bu kurallar miras bırakan
tarafından kastedilmemiş bir eşitsizlik hâli saklı kalmak üzere mirasçı-
lar için bağlayıcıdır. Fıkrada böyle bir hâlin saklı tutulmasının sebebi,
artık o durumda paylaşma kuralından değil bir vasiyetten söz edilme-
sidir.82 Zira paylaşma kuralı ile mirasçıların payları azaltılmamalı ve
mükellefiyetle sınırlandırılmamalıdır. 83 İşte miras bırakanın koyduğu
79 Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku, s. 492; Kocayusufpaşaoğlu, “Mirasta İade
(=Denkleştirme) ile İlgili Meseleler”, s. 137; Turan Başara, s. 38; İmre, s. 751; Öz-
tan, Miras Hukuku, s. 516, 517; Dural-Öz, s. 343; İmre-Erman, s. 537. Buna karşılık
her ne kadar kanunda bir zamanaşımı süresi düzenlenmemiş olsa da davanın
genel zamanaşımı süresi olan 10 yıllık süreye tabi olacağına dair bkz. Berki Ş., s.
236; Özuğur, s. 416; Günay, Mirasta Denkleştirme (İade) Davası ile Miras Sebe-
biyle İstihkak Davası, s. 116; Tüfek, s. 299.
80 Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku, s. 389; Turanboy, s. 32; Öztan, Miras Huku-
ku, s. 517.
81 Özuğur, s. 398; İmre, s. 727. “…Denkleştirme ile tenkis yan yana kol kola gezemez-
ler; ancak art arda kademeye girebilirler…”, Serozan-Engin, s. 151; aynı yönde
Günay, Mirasta Denkleştirme (İade) Davası ile Miras Sebebiyle İstihkak Davası,
s. 113. Yargıtay ise terditli olarak iki talebin ileri sürülmüş olduğu bir davada ön-
celikle denkleştirmenin, bunun mümkün olmaması hâlinde tenkise başvurulması
gerektiğine karar vermiştir, bkz. T. 28.3.2016, E. 2014/15467, K. 2016/3677
w=mirasta+denkle%C5%9Ftirme#fm (erişim tarihi: 29.11.2017). Dolayısıyla Yar-
gıtay da bu kararıyla aynı görüşü benimsemiş durumdadır.
82 Bundesgerichtsentscheidungen (Federal Mahkeme Kararları), 101 II 6 ff, s. 383
vd.,
dergisi/ankara-barosu-dergisi1977.html (erişim tarihi: 13.2.2016).
83 İmre-Erman, s. 481; Turan Başara, s. 28; İmre, s. 664.