134

415

TBB Dergisi 2018 (134)

Bedia GÜLEŞ

leştirmeyi talep etmek ve diğeri kazandırmaya iştirak etmek.

260

Do-

layısıyla mirasçı payı aleyhine eşitsizliğe neden olan kazandırmanın

terekeye iadesini ve bu iadeden sonra da payların eşitlenmesine sebep

olacak miktarın payına eklenmesini isteyebilir.

Mirasbırakanın sağlığında mirasçılarına yaptığı tasarruflar husu-

sunda, mirasçıların TMK m. 646/2 çerçevesinde birbirine bilgi verme

yükümünde olduğu doktrinde ifade edilmektedir.

261

Edinilmiş mallara katılma rejiminde denkleştirme talebi söz konu-

su olduğu zaman, mal rejimi hükümleri miras hukuku hükümlerinden

öncelikli olarak uygulama alanı bulur.

262

Bu doğrultuda öncelikle sağ

eşin malvarlığındaki kendi payının ve dolayısıyla ölen eşin malvarlığı

tespit edilip, sonrasında bu miktar tereke kabul edilerek denkleştirme

talep edilebileceği doktrinde ifade edilmektedir.

263

B) DENKLEŞTİRME DAVASI

Denkleştirme mirasçıların payları arasında eşitliği sağlama mües-

sesesi olarak Türk Medeni Kanunu m. 669 vd.’nda düzenlenmişken,

bu hükümler arasında kuruma has bir dava türüne rastlanmamakta-

dır. Ancak mirasçılar eşitliği sağlamak adına, denkleştirme durumu-

nun mevcut olduğunun tespitini ya da bununla birlikte payının ek-

sik kalan bu kısmının kazandırmadan tamamlanmasını isteyebilir. Bu

imkânlardan yola çıkılarak doktrinde, mirasçının denkleştirme konu-

sunu ve çerçevesini belirlemeye yönelik açtığı davanın hukukî niteliği

açısından bir tespit davası olduğu ve bu yüzden ölüm anından itibaren

paylaşımın sonuna kadar bu davanın açılabileceği; buna mukabil şa-

yet denkleştirme konusunun verilmesine yönelik bir talep varsa bu-

nun eda davası niteliğinde olup, bu davanın da paylaşım aşamasında

açılabileceği ifade edilmektedir.

264

Bununla bağlantılı olarak doktrinde

260

İmre, s. 751; İmre-Erman, s. 528.

261

Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 708, 709; İmre-Erman, s. 513; Özuğur, s.

398; İmre, s. 726.

Doktrinde bu yönde beyan edilmiş görüşler için bkz. Turan

Başara, s. 213.

262

Doktrinde bu yönde beyan edilmiş görüşler için bkz. Turan Başara, s. 214; “Edi-

nilmiş mallara katılma rejiminin ölüm ile sona ermesi halinde, tasfiye yapılıp

hangi eşin katılma alacaklısı olduğu belirlenmeden, miras ortaklığı paylaşma ile

sona erdirilemez”, Dural-Öğüz-Gümüş, s. 235.

263

Doktrinde bu yönde beyan edilmiş görüşler için bkz. Turan Başara, s. 214.

264

Antalya-Sağlam, s. 459; Doktrinde bu yönde beyan edilmiş görüşler için bkz.