134

441

TBB Dergisi 2018 (134)

Vehbi Umut ERKAN

landırılmaktadır. Hukuki işlem yapabilme serbestisinin kanunda yer

alan sınırlandırmalarından bir tanesini, aile konutuyla ilgili hukuki iş-

lemler oluşturmaktadır.

Aile konutundan kasıt, evlilik birliği içerisinde eşlerin ortak ha-

yatlarını geçirdiği, oturma ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sürekli

olarak kullandıkları konuttur.

Aile konutu eşlerin evlilik birliğini

yürüttüğü, acı ve tatlı günlerini birlikte geçirdiği ve aile hayatının

sağlanması açısından öneme sahip bir alandır. Bu sebeple, eşlerden

birinin aile konutuyla ilgili tek başına hukuki işlemler yapması, di-

ğer eşin menfaatlerini zedeleyebilir. Bu itibarla kanun koyucu TMK

Aile konutuna ilişkin işlemlere getirilen sınırlandırmanın hukuki niteliği dokt-

rinde tartışmalı olup, kanaatimizce tasarruf yetkisi kısıtlamasıdır (Doktrinde bu

konuda yapılan tartışmalar için bkz.: Ivo Schwander, Basler Kommentar Zivil-

gesetzbuch I Art. 1- 456 ZGB, 3. Auflage, Basel- Genf- München 2006, ZGB Art.

169 N 15; Hausheer/ Reusser/ Geiser, ZGB Art. 169 N. 37 vd.; Zeiter, ZGB Art.

169 N. 11; Bräm/Hasenböhler, ZGB Art. 169 N. 14 vd.; Öztan, s. 315 vd.; Kılıçoğ-

lu, Yenilikler, s. 40 vd.; Kılıçoğlu, Aile Hukuku, s. 187; Dural/Öğüz/Gümüş, s.

167-168; Faruk Acar, Aile Konutu- Mal Rejimleri- Eşin Yasal Miras Payı, 5. Baskı,

Ankara 2016, s. 52; Şükran Şıpka, Yeni Medeni Kanun’da Aile Konutu İle İlgili

İşlemlerde Diğer Eşin Rızası (TMK m. 194), İstanbul 2002, s. 47 vd.; Mustafa Alper

Gümüş: Türk Medeni Kanunu’nun Getirdiği Yeni Şerhler, 2. Bası Ankara 2007, s.

47 vd.). Yargıtay, önceki tarihli kararlarında söz konusu sınırlandırmanın hukuki

niteliğini “tasarruf yetkisi sınırlandırması” olarak kabul ederken (Yargıtay HGK.

T. 26.10.2005 E. 12-676/ K. 600; Yargıtay HGK. T. 19.10.2005 E. 12-652/ K. 583),

son tarihli kararlarında sınırlandırmanın,

“

fiil ehliyeti sınırlandırması” niteliğinde

olduğunu belirtmiştir (Bkz.: “…Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi konulmuş

olmasa da eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınır-

landırılmıştır.” Yargıtay HGK. T. 24.05.2017 E. 2-1604/ K. 967; Aynı yönde bkz:

Yargıtay HGK. T. 24.05.2017 E. 2-1609/ K. 965; Yargıtay 21. HD. T. 23.02.2017 E.

2016-9337/ K. 2017-1328; Yargıtay 2. HD. T. 20.12.2016 E. 2016-16259/ K. 2016-

16213; Kararlara

www.kazanci.com.tr

adresinden erişilmiştir. Erişim tarihi:

02.01.2018).

Doktrinde yer alan benzer tanımlar için bkz.: Hausheer/Reusser/Geiser, ZGB

Art. 169 N. 14; Schwander, ZGB Art. 169 N. 6; Bräm/Hasenböhler, ZGB Art. 169

N. 16; Acar, s. 17; Akıntürk/ Karaman, s. 121; Öztan, s. 298; Dural/Öğüz/Gü-

müş, s. 165; Şıpka, Aile Konutu, s. 76; Şükran Şıpka, “Türk- İsviçre Hukukunda

Eşin Rızasına Bağlı Hukuki İşlemler”, Kadir Has Üniversitesi Medeni Kanun’un

ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Uluslararası Sempozyumu 1926’dan Günümüze

Türk- İsviçre Medeni Hukuku Cilt I, Ankara 2017, s. 625; Mustafa Alper Gümüş,

Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt I, 3. Bası Ankara 2013, s. 241; Cevdet Ya-

vuz, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 10. Bası, İstanbul 2014, s. 646. Madde

gerekçesinde ise aile konutu, “eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği,

yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günleri içinde yaşadığı, anlarla dolu

bir alandır” şeklinde tanımlanmıştır (Bkz. T.C. Adalet Bakanlığı Türk Medeni Ka-

nunu Tasarısı ve Türk Medeni Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hak-

kında Kanun Tasarısı, s. 332).