134

500

UCP 600 Açısından Bankaların Belgelerle Bağlı Olması Kuralı

Standartlara ilişkin söz konusu belirsizlik neticesinde, uygulama-

da, belgelerin incelenmesine ilişkin iki farklı görüş ortaya çıkmıştır;

belgelere sıkı bağlılık ilkesi ve esas itibariyle uygunluk ilkesi.

Belgelere sıkı bağlılık ilkesine (

doctrine of strict compliance

;

Prinzip

der Dokumentenstrenge

) göre satıcı tarafından ibraz edilen belgelerin

akreditife harfi harfine uygun olması gerekmekte; bu nedenle, bel-

ge üzerindeki en ufak bir hata -örneğin; yazım hatası- dâhi belgenin

uygun olmadığı itirazına yol açmaktadır. Buna göre, akreditif ilişkisi

içerisinde, akreditifte belirtilmiş olan belgelerle “hemen hemen aynı”

olan ya da aynı işlevi görecek olan belgelere yer yoktur. Akreditifte be-

lirtilen şartlardan en ufak bir sapma dâhi banka tarafından ödemenin

reddedilmesini gerektirecektir. Aksi halde, amir tarafından verilmiş

olan emre uymamış olacağı için banka, lehtara yapmış olduğu ödeme-

nin karşılığını elde edemeyebilecektir.

Konu hakkında önemli bir yere sahip olan ve İngiltere uygula-

masında söz konusu ilkenin benimsendiğinin belirtildiği 1927 tarihli

kararda da; “Banka ödemiş bulunduğu akreditif bedelini ancak yet-

kilendirildiği şekilde akreditif şartında belirtilen belgelerin tamamen

uygun olması halinde talep edebilecektir. Hemen hemen aynı olan ya

da aynı işlevi görecek olan belgelere yer yoktur. İş ilişkileri başka bir

şekilde güvenli olarak yürütülemez. Bankaların yurt dışındaki şubele-

ri finanse edilecek işlem hakkında resmî olarak herhangi detaylı bilgi-

ye sahip olmayacak, bu nedenle neyin yeterli olacağı ya da olmayacağı

konusunda karar verecek konumda bulunmayacaktır. Banka kendisi-

ne bildirildiği şekilde davranırsa güvende olur; kendisine bildirilen-

den başka şekilde davranmayı reddederse güvende olur; belirlenen

şartların dışına çıkarsa meydana gelebilecek riskleri kendisi üstlenmiş

olur”

belirlemesinde bulunulmuştur.

Doktrinde çoğunluk tarafından belgelere sıkı bağlılık ilkesinin

Reisoğlu, (Akreditif) s. 271; Reisoğlu, (600 sayılı Kurallar) s. 32-33.

Bu yönde bkz. Reisoğlu, (Akreditif) s. 271-272; Schulze, s. 240; Alavi, (Principle of

Strict Compliance) s. 8.

Konu ile ilgili önemli kararlar arasında zikredilen “Equitable Trust Co of New

York v. Dawson Partners”, [1927] 27 Lloyd’s Rep. 49, s. 52’de yer alan bu belirleme

Viscount Sumner tarafından yapılmıştır. Bu davada Lordlar Kamarası, bilirkişiler

tarafından imzalanması gereken bir belgenin tek bir bilirkişi tarafından imzalan-

mış olmasını gereği gibi ibraz etmeme olarak değerlendirmiştir.