134

504

UCP 600 Açısından Bankaların Belgelerle Bağlı Olması Kuralı

karşılaştırıldığında, daha kuvvetli bir şekilde ifade ettiği;

bu doğ-

rultuda, maddenin (b) bendi ile de, UCP 500 metninde olmayan bir

düzenlemeye yer verdiği görülmektedir. Bu bende göre, amir tarafın-

dan proforma fatura, akreditife ilişkin sözleşmenin kopyaları ya da

bunlara benzer belgeler akreditife dâhil edilmek istendiğinde amir

banka bunu engellemeye çalışacaktır. Bu tür belgeler genellikle lehta-

rın belgelerinde yer alan mal tanımlamalarının istenilen şekilde olup

olmadığının kontrol edilmesi için kullanılmaktadır. Fakat söz konusu

belgelerin amir tarafından akreditife dâhil edilmesi halinde bu sade-

ce malların tanımlamaları ile sınırlı kalmamakta, belgelerin tümünün

dâhil edilmesi sonucunu doğurmaktadır. Bu halde ise, hem aynı mad-

denin (a) bendine aykırı olarak, akreditif ile satış sözleşmesi arasında

bir ilişki kurulmakta hem de proforma fatura, sözleşme ya da benzer

belgelerde akreditif şartları ile çelişen, farklılık gösteren hususların

bulunması ihtimali ortaya çıkabilmektedir. UCP 600 m.4(b) düzenle-

mesi ile bu durumların engellenmesi amaçlanmıştır.

Bankaların belgelerle bağlı olması kuralına ilişkin olarak ise

UCP 600’ün “Mallar, Hizmetler veya Yapılan İşler Karşısında Belge-

ler” (“

Documents v. Goods, Services or Performance

”) başlığını taşıyan 5.

maddesinde,

“Bankalar belgelerin ilişkili olabileceği malları, hiz-

metleri veya yapılan işleri değil, belgeleri göz önünde bulundurarak

(belgeler üzerinden) işlem yaparlar” şeklinde bir belirleme yapılmış-

tır. Bunun yanında, aşağıda değineceğimiz, “Belgelerin İncelenmesi-

ne İlişkin Standart” (“

Standard for Examination of Documents

”) başlığını

taşıyan 14. maddenin (a) bendine göre de “Görevi çerçevesinde hareket

eden bir görevli banka, varsa bir teyit bankası ve amir banka, belgele-

rin dış görünüşleri itibariyle uygun bir ibrazı oluşturup oluşturmadı-

ğını belirlemek için sadece belgeleri esas alarak ibrazı incelemelidir”.

Bu doğrultuda bkz. Reisoğlu, (Akreditif) s. 63; Bergami, (UCP 600 Rules) s. 200;

Schulze, s. 235.

Reisoğlu, (Akreditif), s. 64-65.

Söz konusu madde aynı zamanda akreditifin bağımsızlığı ilkesini de bir kez daha

vurgulamaktadır. Aynı yönde bkz. Schulze, s. 239. Bazı kaynaklarda ise UCP 600

m.5, doğrudan “akreditifin bağımsızlığı ilkesi” başlığı altında ele alınmaktadır.

Örnek olarak bkz. Meral, s. 48; Rodrigo, s. 6; Alavi, (Principle of Strict Complian-

ce) s. 6; Wooler, s. 66. Bu durum da bize, daha önce de belirttiğimiz gibi, “akredi-

tifin bağımsızlığı ilkesi” ile “bankaların belgelerle bağlı olması kuralı” arasındaki

sıkı ilişkiyi bir kez daha göstermektedir.