134

576

Türk İş Hukuku’nda Kadın Çalışanları Koruyucu Düzenlemeler

çalıştırma yasağı bakımından herhangi bir önem taşımayacaktır.

İş

Kanunu m.72’de düzenlenen bu hüküm, Türkiye’nin onayladığı ilk

ILO sözleşmesi olma özelliğini taşıyan, 1935 tarihli ve 45 sayılı Maden

Ocaklarında ve Yer Altı İşlerinde Kadınların Çalıştırılmamasına İlişkin

sözleşme ile uyumlu olup

aynı zamanda kaynağını (yukarıda da be-

lirttiğimiz üzere) Anayasa m.50’den almaktadır.

Bu düzenleme, yer altı ve su altı işlerinin hem kadın hem de erkek

işçiler bakımından aynı riski taşıdığı gerekçesiyle, kadın-erkek eşitliği-

ne aykırıymış gibi gözükse de kadın işçinin, erkek işçiye kıyasla fiziki

olarak daha zayıf olması sebebiyle yerindedir.

Nitekim kadının fiziki

yapısına uygun olmayan bu tür işlerde çalıştırılamayacağı, genel bir

ilke olarak da kabul görmektedir.

İş Kanunu m.72’ye göre yasaklanmış olduğu halde

, yer ve su al-

tında kadın işçi çalıştıran işveren veya işveren vekili, İş Kanunu m.104

gereğince idari para cezası ödemeye mahkûm edilecektir. Ayrıca, işve-

ren veya işveren vekilince bu yasağa aykırı davranılması durumunda,

yasağa aykırı çalıştırılan kadın işçilerin kanundan kaynaklanan diğer

hakları da korunmalıdır.

Ali Ekin, Adil ve Makul Koşullarda Çalışma Hakkı Kapsamında İnsan Onurunun

Korunması, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013, s. 204; Tunçomağ (1989), s. 185; İş Ka-

nunu m. 72’de, erkek işçiler bakımından bu sınır, on sekiz yaş olarak belirlenmiş-

tir.

Meryem Dinç, “Çalışma Hayatında Kadın İle İlgili Hukuki Düzenlemeler”,

Kamu-

İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi,

Ankara 2002, C. 6, S. 3, 1-20, s. 5.

Yuvalı (2013), s. 104.

Ekin (2013), s. 204; Hülya Akıntürk Türkmen, “Çalışma Hayatında Kadın ve Çalı-

şan Kadını Koruyucu Hükümler”,

Ankara Barosu Dergisi,

Ankara 1998, S. 4, 6-28, s.

13.

Tamer Soysal, “Uluslararası Sözleşmeler Işığında 4857 sayılı İş Kanununda Kadın

İşçiyi Koruyan Hükümler”,

Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi,

Ankara 2006, C. 8,

S. 4, 1-48, s. 29.

İş Kanunu m.72 ile kadın işçilerin maden ocaklarında çalıştırılmaları yasaklanmış

ve bu yasağa uymayan işverenlere uygulanacak yaptırım da yine m.104’te belir-

tilmiştir. Ancak, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu m.30 dayanak teşkil edilmek su-

retiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca çıkartılan ve 6331 sayılı Kanun

kapsamına giren maden işyerlerine uygulanacağı belirtilen “Maden İşyerlerinde

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nde” kadın işçilere ilişkin düzenlemeler mev-

cuttur. Bu yönetmeliğe göre maden işyerlerinde, kadın işçiler için ayrı soyunma

yeri, lavabo, duş ve yatakhane yapılması zorunludur. RG., T. 19.09.2013, S.28770.

Yuvalı (2013), s. 121; Ekin (2013), s. 204.