134

TBB Dergisi 2018 (134)

Abdulbaki GİYİK

“kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve

insanların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etme-

lerine yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılardır

”.

TCK m. 184/1’de, ruhsatsız/ruhsata aykırı bina yapılması suç ola-

rak kabul edilmiş; bina kavramına nazaran daha geniş anlam taşıyan

yapı

ise kapsama alınmamıştır.

Bu nedenle, ruhsatsız ya da ruhsata

aykırı olarak yapılan bahçe, istinat duvarı, yüzme havuzu, iskele, köp-

rü, tünel, rıhtım, yol ve benzeri yapılar suç kapsamına dâhil değildir.

Bu durumun bir sonucu olarak, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak

yapılan ve bina kavramı içerisinde değerlendirilemeyecek yapıları

inşa eden kişiler cezalandırılamamakta

; bu durum ise eşitlik ilkesi-

ni zedelemektedir. Doktrinde bu durum haklı olarak eleştirilmekte ve

bina

yerine; bu kavramı da içine alan

yapı

kavramının kullanılmasının

amaca daha iyi hizmet edeceği ileri sürülmektedir.

Zira her bina yapı

vasfı taşımasına rağmen; her yapı bina değildir.

Doktrinde, ruhsata uygun olarak yapılan binada sonradan ruhsat-

sız değişiklik yapılmasının TCK m. 184/1 kapsamında olmadığı ileri

sürülmektedir.

Kanaatimizce, bu tür durumlarda suçun oluşup oluş-

CD’nin 02.10.2012 tarih ve E. 2011/10314 K. 2012/29285 sayılı kararı).

İmar Kanunu m. 5’ e göre yapı, “karada ve suda, daimi veya muvakkat, resmi ve

hususi yeraltı ve yer üstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirleri içine

alan sabit ve mütaharik tesisler”

anlamına gelmektedir.

Ahmet Taşkın, “Çevrenin Hukuksal Yönden Korunması”,

TAAD

, S. 1, Y. 2010,

s. 282; Nezih Sütçü, “İmar Kirliliğine Neden Olma Suçunun Tahlili” (5237 sayılı

TCKm. 184),

Legal Hukuk Dergisi

, S. 27, Y. 2005, s. 981. Yine bu konuda bkz.: Çelik/

Altıparmak, s. 38.

Osman Yaşar/Hasan Tahsin Gökcan/Mustafa Artuç, Yorumlu Uygulamalı Türk

Ceza Kanunu, C. IV, Adalet Yayınları, Ankara 2010, s. 5069.

Bununla birlikte, ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak yapı inşa eden kişilere İmar

Kanunu m. 42/2 hükmüne göre belli miktarda idari para cezası verilebilmekte ve

yine aynı kanunda yer alan m. 32/5 hükmüne göre, hukuka aykırılık giderilmez

ise inşa edilen yapı yıktırılabilmektedir. İmar Kanunu m. 42/2 ile TCK m. 184/1

hükmü birlikte dikkate alındığında, kaçak bina inşa etmenin hem suç hem kaba-

hat; kaçak yapı yapmanın ise sadece kabahat olarak kabul edildiği sonucuna ula-

şılabilir. Ancak, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu m. 15/3 hükmüne göre, eylemin

hem kabahat hem de suç oluşturması durumunda, faile sadece suçtan dolayı yap-

tırım uygulanabileceğinden, kaçak bina yapıldığı durumlarda faile sadece TCK

m. 184 hükmüne göre işlem yapılmalıdır.

Lamih Çelik, “İmar Kirliliğine Neden Olma Suçunun İşyeri Açılış Ruhsatı Verme

Açısından Tahlili”,

Mahalli İdareler Dergisi

, S. 160, Y. 2007, s. 59.

Ergen, s. 19.

Ceyhan, s. 94. Yine bu konuda bkz. Arısoy, s. 90.