134

TBB Dergisi 2018 (134)

Abdulbaki GİYİK

melik hükümleriyle suç ve ceza ihdas edilmesine engel teşkil etmek-

tedir.

Bu durumda, İmar Kanunu m. 21/3 hükmü ile TCK m. 184/1

arasındaki ilişkinin, idarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza ko-

nulması yasağı kapsamında olup olmadığı ortaya konulmalıdır.

Kanaatimizce, TCK m. 184/1 mevcut haliyle

idarenin düzenleyici

işlemleriyle suç ve ceza konulamaması ilkesine

aykırılık teşkil etmemek-

tedir. Zira ruhsata tabi olmayan işlemlerin belediye tarafından hazır-

lanacak olan yönetmelikle belirleneceği yönündeki düzenleme, TCK

m. 184/1’de değil; İmar Kanunu m. 21/3’de belirtilmiştir. Eğer, suçun

oluşup oluşmadığı konusunda ilgili belediye tarafından hazırlanan

yönetmelik hükümlerinin dikkate alınacağı TCK m. 184/1 hükmünde

belirtilmiş olsaydı, TCK m. 184/1’in idarenin düzenleyici işlemleriyle

suç ve ceza konulması yasağına aykırı bir biçimde düzenlendiğinden

söz edilebilirdi. Nitekim doktrinde

idarenin düzenleyici işlemleriyle suç

ve ceza konulması yasağına

aykırı olduğu belirtilen hükümlerin bizzat

metinlerinde, ilgili idarelerin suçun oluşup oluşmadığı noktasında söz

sahibi olduğu belirtilmiştir.

Hâlbuki TCK m. 184/1 metninde bu yön-

de bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Dolayısıyla, TCK m. 184/1 hük-

mü idarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza konulamaz ilkesine

aykırılık teşkil etmemektedir.

Doktrinde, TCK m. 184/1 hükmünde düzenlenen suçun hareke-

tin sayısı-şekli

bakımından hangi suç kategorisinde olduğu ile ilgili

Artuk/Gökcen/Yenidünya,Genel Hükümler, s. 105.

Özgenç, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu m. 152 hükmünün kanunilik ilkesine aykı-

rı bir şekilde düzenlendiğini belirtmektedir: İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Ge-

nel Hükümler, Seçkin Yayınları, 8. B. , Ankara 2012, s. 112-113. Söz konusu hükme

göre, “(1)Bu Kanun’un 68, 69 ve 70 inci maddelerine ve bu Kanunla yürürlükten

kaldırılan 4389 sayılı Bankalar Kanununun 14 üncü maddesine göre, Kurul veya

Kurumca alınması istenen önlemleri almayan bankaların bu önlemleri almakla

yükümlü olan mensupları, iki yıldan dört yıla kadar hapis ve bin günden beşbin

güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılırlar. (2) Birinci fıkrada belirtilen ön-

lemleri almamak, bankanın nitelikli paya sahip ortaklarına veya bunların iştirak

ve kuruluşlarına yarar sağlamak amacıyla yapıldığı takdirde dört yıldan altı yıla

kadar hapis cezasına ve onbin güne kadar adlî para cezasına hükmedilir”. Dikkat

edileceği üzere, söz konusu hükümde, suçun ilgili kurum tarafından alınan kara-

ra aykırı davranılması sonucunda işlendiği açık bir şekilde belirtilmiştir. Hâlbuki

TCK m. 184/1 metninde, bu yönde bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Hareketin sayısı ve şekli açısından suç ayırımı için bkz. Hakan Hakeri, Ceza

Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınları, 16. B. , Ankara 2013, s. 148 vd. ; Timur

Demirbaş, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınları, 9. B. , Ankara 2013, s.

226-227.