134

İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu

farklı görüşler ileri sürülmüştür. Bir görüşe göre, TCK m. 184/1

bağlı

haraketli

suç tipidir.

İkinci fikre göre ise, TCK m. 184/1

seçimlik ha-

reketli

suç tipidir

Kanaatimizce, TCK m. 184/1 hükmünde yer alan

“ruhsatsız” ve “ruhsata aykırı olarak” ifadeleri, suçun konusu olan

binanın

bir vasfı olduğundan, söz konusu ibareler hareketin sayısı/

şekli bakımından yapılacak değerlendirmede dikkate alınmamalı ve

dolayısıyla TCK m. 184/1 hükmünün seçimlik hareketli suç biçiminde

düzenlendiği sonucuna ulaşılmalıdır. TCK m. 184/1 seçimlik hareketli

suç olduğu için; failin cezalandırılabilmesi için bina

yapma

ya da

yap-

tırma

hareketlerinden sadece birisini gerçekleştirmesi yeterlidir. Dola-

yısıyla, her iki eylemin yapılması durumunda birden fazla suç değil;

tek suç oluşacaktır.

TCK m. 184/1’den söz edilebilmesi için;

yapı ruhsatı

alınmadan

ya da yapı ruhsatına aykırı bina yapılması/yaptırılması gerekmek-

tedir. Dolayısıyla, yapı ruhsatiyesi alınmış yapının;

kullanma iznine

aykırı kullanılması halinde TCK m. 184/1 oluşmayacaktır. Örneğin;

A, ilgili kuruma başvurarak bir

yaptırmak istediğini belirtmiş ve

kendisi tarafından sunulan proje kabul edilmiş olsun. A, binayı ilgi-

li kuruma sunduğu projeye tam anlamıyla uygun bir şekilde yapsa

ve fakat o binayı ev olarak değil de, örneğin avukatlık bürosu olarak

kullansa TCK m. 184/1 hükmünden söz edilemeyecektir. Zira burada

yapı ruhsatiyesine her hangi bir aykırılık bulunmamaktadır.

İmar Kanunu m. 29/1’e göre,

“Yapıya başlama müddeti ruhsat tari-

hinden itibaren iki yıldır. Bu müddet zarfında yapıya başlanmadığı veya yapı-

ya başlanıp da her ne sebeple olursa olsun, başlama müddetiyle birlikte beş yıl

içinde bitirilmediği takdirde verilen

ruhsat hükümsüz sayılır

. Bu durumda

yeniden ruhsat alınması mecburidir. Başlanmış inşaatlarda müktesep haklar

saklıdır”

. Bu durumda tartışılması gereken husus, ruhsat müddeti için-

de başlanılmayan veya başlanmış olmakla birlikte bitirilemeyen yapı-

ya, ruhsat müddeti dolduktan sonra devam edilmesinin suç oluşturup

oluşturmadığıdır.

Hükümde, yapıya iki yıl içinde başlanmaması veya başlanmış

olmakla birlikte yapının beş yıl içerisinde bitirilmemesi durumunda,

ruhsatın hükümsüz hale geleceği açık bir şekilde belirtilmiştir. Bu

Hafızoğulları/Özen, s. 66.

Malkoç, s. 2989.