TBB Dergisi Özel Sayı

100

Kamu Hizmetine Girişte ve Yükselmede Kadınlara Pozitif Ayrımcılık Yapılması ...

bilir. Ancak verimliliği arttırmak için kamu hizmetine girişte eşitlik il-

kesine aykırı olamayacak görevin gerektirdiği özel koşullar konulabilir.

Ayrım gözetme yasağının tek istisnası, “hem erkek hem de kadın için

geçerli olarak, görevin yerine getirilmesinde cinsiyetin belirleyici koşul

olması üzerine, kamu görevine girişte kadın veya erkek lehine ayrım ya-

pılması zorunluluğunda kalınması durumudur”.

Örneğin devlet ope-

ra ve balesine kaç kadın balet kaç erkek balet alınacağı gibi. Her ne ka-

dar kamuda işe alınmada cinsiyete dayalı ayrımcılık özel sektöre kıyasla

daha az olsa da 2014 yılında Başbakanlık Personel Temininde Eşitlik İl-

kesine Uygun Hareket Edilmesi başlığı altında bir genelge yayınlayarak

işe alımlarda hizmet gerekleri dışında ayrımcılık yapılmasını ve erkek

olma şartı aranmasının hem iç hukuk hem de taraf olduğumuz uluslara-

rası sözleşmeler açısından hukuka aykırı olduğu vurgulanmıştır.

DMK’nın 3’üncü maddesinde ise memurluk mesleğinin temel il-

kelerinin sınıflandırma, kariyer ve liyakat olduğu belirtilmektedir. Ko-

numuz açısından “

liyakat

” ilkesinin özel bir önemi vardır. Zira kamu

hizmetine girişte ve yükselmede kayırma ve particilik, liyakat ilkesine

uygun davranılması halinde önlenebilir.

Liyakat ilkesi gereği memu-

run görevinde ilerlemesi, yükselmesi veya görevinin sona erdirilmesi

hizmet süresiyle birlikte yeteneklerine göre gerçekleşir. Liyakat ilkesi-

ne uygun davranılması halinde kadınların kamu hizmetine girmede

ve özellikle de yükselmede ayrımcılığa uğraması mümkün değildir.

2. Türkiye’de Kamu Hizmetine Girme ve Yükselmede Cinsiyet

Eşitliği Açısından Fiili Durum

DMK’da kamu hizmetine girme ve görevde yükselme konusun-

da kadın ve erkeklere eşit koşullar sağlanmıştır. Ancak şekli anlamda

Meltem Kutlu Gürsel, “Kamu Görevine Girişte Kadın-Erkek Eşitliği İlkesi Konu-

sunda Bir Değerlendirme”,

Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

, İzmir

2002, C. 4, S. 2, s. 50.

“Bazı kamu kurum ve kuruluşlarının personel alımına ilişkin ilanlarında hizmet

gerekleri dışına çıkıldığı izlenimini oluşturacak şekilde “erkek olmak” şartına yer

verildiği görülmektedir. Personel alımında hizmet gerekleri dışında cinsiyet ayrı-

mı yapılması, başta Anayasamız ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelerdeki

kadın-erkek eşitliğine ilişkin hükümlere aykırılık teşkil etmektedir.” 21 Ocak 2004

tarihli 2004/7 sayılı Başbakanlık Genelgesi.

nelge_pdf/2004/2004-0320-01140.pdf

Atay, s. 864.