112 / 497
111
TBB Dergisi 2017 (özel sayı)
Kamile TÜRKOĞLU ÜSTÜN
için önlemler alabilme yetkisi vermiştir (m. 3). Ayrıca, Avrupa Temel
Haklar Şartı’nın 23’üncü maddesi de kadın-erkek eşitliğini sağlamaya
yönelik alınacak önlemlerin eşitlik ilkesine aykırı yorumlanmayacağı-
nı öngörmüştür.
77
AB toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına yönelik birçok
direktif çıkarmıştır.
78
Bunlar içerisinde ilk kez 1976 yılında çıkarılan
76/207 sayılı “
Eşit Davranma
” direktifi, doğrudan veya dolaylı olarak
cinsiyete dayalı ayrımcılığı yasaklamıştır. Bu direktif, üye ülkelerin
işe alınma, meslek içi eğitim, yükselme ve çalışma şartlarının belirlen-
mesinde fiili olarak kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasına yönelik özel
önlemler almalarının önünü açmıştır. 2004 yılında çıkarılan “
Mal Ve
Hizmetlere Erişimde Kadınlar Ve Erkeklere Eşit Muamele Edilmesi İlkesinin
Uygulanması
” (2004/113) direktifinin 6’ıncı maddesi ise üye devletlere
pozitif eylem ödevi vermiştir. 2006 yılında 2006/54 sayılı Birleştirme
(Recast) direktifiyle kadın-erkek eşitliğini sağlamaya yönelik bütün
AB direktifleri birleştirilerek tek çatı altında toplanmıştır. Bu direktif,
2008 yılı sonuna kadar belirtilen yükümlülükleri yerine getirmek için
üye ülkelere pozitif eylemde bulunma ödevi vermiştir. Direktife göre
üye devletler, çalışma hayatında kadın ile erkek arasında uygulamada
tam eşitliği sağlamak amacıyla gerekli önlemleri alırlar. Direktif ge-
reği üye devletlerin toplumsal eşitliğini sağlamaya yönelik iç hukuk
düzenlemeleri yapmayarak bir cinsi diğeri karşısında dezavantajlı ko-
numa sokmaları AB hukukuna aykırılık oluşturacaktır.
AB hukukuna göre, üye devletler çalışan veya iş arayan kadınların
toplumdaki mevcut toplumsal cinsiyetçi düşünce, davranış ve gele-
77
Madde 23- Kadın ve erkek arasındaki eşitlik; istihdam, çalışma ve ücretleri de
kapsayacak şekilde her alanda sağlanmalıdır. Eşitlik ilkesi, eksik temsil edilen cin-
siyet lehine olan tedbirlerin muhafazasını veya kabul edilmesini engellemez.
78
İstihdam ve Çalışma Konusunda Kadınlar ve Erkekler Arasında Fırsat Eşitliği ve
Eşit Muamele İlkesinin Uygulanmasına İlişkin 2006/54 sayılı Direktif, Sosyal Gü-
venlik Konularında Kadın ve Erkekler Arasında Muamele Eşitliği İlkesinin Aşa-
malı Olarak Uygulamaya Konulmasına İlişkin 79/7/EEC Sayılı Konsey Direktifi,
Hamile, Loğusa ve Emzikli Kadın Çalışanların İş Yerinde Sağlık ve Güvenlikleri-
nin İyileştirilmesine İlişkin Asgari Önlemlerin Belirlenmesi Konusundaki 92/85/
EEC Sayılı Konsey Direktifi, Mal ve Hizmetlere Erişimde Kadınlar ve Erkeklere
Eşit Muamele Edilmesi Prensibinin Uygulanmasına İlişkin 2004/113/EC Sayılı
Konsey Direktifi, Ebeveyn İzni Konusunda Gözden Geçirilmiş Çerçeve Anlaşma-
nın Uygulanmasına İlişkin 2010/18/EU sayılı Direktif, Kadın ve Erkeklere Eşit
Muamele İlkesinin Kendi Hesabına Çalışan Kadın ve Erkekler Arasında Uygulan-
masına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 2010/41/EU Sayılı Direktifi.