211 / 497
210
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kefalet Sözleşmesinde Eşin Rızası
B. Eşin Rızasına İlişkin Özellikler
1. Rızanın Hukuki Niteliği
Eşin rızasına ilişkin düzenleme kamu düzenine ilişkin olmamak-
la birlikte emredici mahiyettedir.
44
Bu düzenlemenin eşler tarafından
aksi kararlaştırılamayacağı gibi feragat etmeleri de mümkün değildir.
45
Eşin rızası bir geçerlilik şartıdır ve yokluğu halinde kefalet sözleşmesi
kendiliğinden kesin olarak hükümsüz olur.
46
Rızanın yokluğu hâkim
tarafından re’sen nazara alınır. Kefalet sözleşmesinin geçersizliğinin
sonradan kendiliğinden (boşanma ile) veya tarafların anlaşması ile gi-
derilmesi mümkün değildir.
47
2. Rızanın Şekli
Rızanın verilmesi adi yazılı şekilde olmalıdır.
48
İzin beyanının eş
tarafından imzalanması gerekli ve yeterlidir, noter tasdiki aranmaz.
49
Öngörülen şekil, geçerlilik şekli olmakla birlikte kefalet senedinin üze-
rinde yer alması zorunlu değildir. Rızanın ayrı bir senette yer alması
mümkündür.
50
Ancak bu senetten kefalet sözleşmesinin içeriğinin an-
laşılması gerekir.
51
Ayrıca rıza verilen kefalet müteselsil kefalet ise, rıza
44
Gümüş, s. 341.
45
Kırca, s. 438; Gümüş, s. 347; Aksoylu, s. 98.
46
Reisoğlu, s. 92; Yavuz, s. 788; Badur, s. 292; Kırca, s. 448; Gümüş, s. 348. Kefalet
alacaklısının kefalet sözleşmesi kurulurken iyiniyetli olmasının bir önemi yoktur.
Diğer eşin geçerli bir şekilde rızası alınmadan yapılan kefalet sözleşmesi batıl
olur. (BGE 130 V 103ff. (109), E. 3.2.) Schmid/Stöckli/Krauskopf, s. 359. Eşin rı-
zasının eksik olması durumunda ayrıca iptal beyanına gerek kalmaksızın kefalet
sözleşmesi geçersiz olur. Özen, s. 181. Eşin rızasının bulunmaması durumunda
TBK m. 587/III’e göre diğer birlikte kefillerin de borçtan kurtulması söz konusu
olur. Reisoğlu, s. 92.
47
Gümüş, s. 348.
48
Gümüş, s. 343.
49
Kırca, s. 443. Aynı yönde Aksoylu, s. 99; Rıza beyanının el yazısı ile belirtilmesi
gerekli değildir, eşin imzalaması yeterlidir. Reisoğlu, s. 90. Bizim de katıldığımız
görüşe göre, söz konusu imzanın elektronik imza olarak verilmesinin önünde bir
engel yoktur. TBKm. 15/I ve Elektronik Imza Kanunu m. 5/f. 1 hükümlerine göre,
güvenli elektronik imza da el yazısıyla atılmıs imzanın bütün hukukî sonuçlarını
dogurur. Elektronik Imza Kanunu m. 5/f. 2’de teminat sözlesmelerinin e-imza ile
yapılamayacağı öngörülmüs olsa da, rızası gereken esin teminat sözlesmesinin
tarafı olmadıgı ve rızasının teminat niteligi tasımadıgı gerekçeleriyle, rızayı elekt-
ronik imzayla vermesinde bir sakınca yoktur. Kırca, s. 443, dn. 49; Badur, s. 289,
dn. 118; Yavuz, N., s. 3006-3007.
50
Kırca, s. 445; Yavuz, N., s. 3008; Reisoğlu, s. 92; Yavuz, s. 788.
51
Özen, s. 180; Yavuz, N., s. 3008; Reisoğlu, s. 92.