TBB Dergisi Özel Sayı

244

İş Hukukunda Eşitlik İlkesi ve Cinsiyet Ayrımcılığı

Yönergesi’ne göre; eşit muamele ilkesinin uygulanması, kamuda ya

da özel sektörde cinsiyete dayalı doğrudan ya da dolaylı olarak seçim

kriterleri ve işe alma şartları, işe serbest mesleğe ya da mesleğe erişim

şartlarında ve mesleki hiyerarşinin her kademesinde terfide hiçbir ay-

rımcılık yapılamaz (m. 3. 1). Özellikle gebelikte ve annelikte kadının

korunması ile ilgili hükümler cinsiyet ayrımcılığı yapılması yasağına

aykırılık teşkil etmez (m. 2. 7).

3.2. İş Duyurularında Ayrımcılık

İş duyurularında sadece erkeklerin işe alınacağının belirtilmesi

veya bu imajı veren iş ilanları, işe almada yaş, tecrübe gibi ölçütlerin

kullanılması, görüşme esnasında yöneltilen sorular doğrudan veya

dolaylı ayrımcılık teşkil eder. İş piyasasında bu tür duyurulara rastla-

nılmaktadır. Avrupa Birliği’nin 2000/78 sayılı direktifinde yaşa dayalı

ayrımcılık yasaklanmış, ancak işe girişte asgari yaş, mesleki tecrübe

veya kıdem süresi şartlarının öngörülmesi mümkün görülmüştür (m.

6/1, b).

İşyerine işçi alınmasına ilişkin ilanlarda sadece erkeklerin alına-

cağı veya belli bir cinsin alınacağı izlenimini yaratan iş ilanları ve iş

görüşmelerinde yöneltilen sorular doğrudan veya dolaylı ayrımcılık

niteliği taşıyabilir.

“Personel Temininde Eşitlik İlkesine Uygun Hareket Edilmesi”

başlıklı 2004/7 sayılı Başbakanlık Genelgesinde, Anayasa’nın 70. mad-

desi ve “Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın

Önlenmesi (CEDAW) Sözleşmesi”ne göre, tüm kamu kurum ve kuru-

luşları tarafından personel temini ile ilgili olarak yapılacak işlemlerde,

başvuru ve kabul şartlarının verilecek hizmet gerekleri uyarınca belir-

lenmesi, bunun dışında vatandaşlar arasında ayrımcılık yapılmaması,

kadın ve erkek arasında eşit davranılması gerektiği ifade edilmiştir. Bu

sözleşmede, işe alınmada seçim kriterlerinde, yükseltmelerde ayrımcı-

lık yasaklanmıştır (m. 11).

TCK. m. 122/1 hükmüne göre eşitlik ilkesine aykırılık uyarınca

suç duyurusu yapılabilir.

Şükran Ertürk, Uluslararası Belgeler ve Avrupa Birliği Direktifleri Işığında

Çalışma Hayatımızda Kadın Erkek Eşitliği, Ankara 2008, s. 147 vd.; Yenisey, s. 48.