TBB Dergisi 97. Sayı

2010 Anayasa Değişikliklerinden Sonra Türk Anayasa Mahkemesinin Yapılanması

182

rundadır. (Yargıtay-4; Danıştay-3; Sayıştay-1; cumhurbaşkanının seç-

tiği Askeri Yargıtay kontenjanından

1 üye). Bunun yanı sıra, yasama

meclislerinin seçeceği bir üyeyle cumhurbaşkanı tarafından doğrudan

doğruya seçilecek olan birer üyenin daha hukukçu olması mümkün-

dür

. Yani, böyle bir durumda seçilecek 15 asıl üyenin 11’i hukukçu

olabilecektir.

Anayasa Mahkemesi üyeleri 65 yaşında emekliye ayrılırlar. Ancak

cumhurbaşkanınca Askeri Yargıtay tarafından gösterilecek adaylar

arasından seçilecek olan üyenin, ordu mensubu olmaktan kaynakla-

. Üyeliğin sona ermesini

gerektirecek bir başka durumsa hakimlik mesleğinden çıkarılmayı

gerektirecek bir suçtan hüküm giymektir. Böyle bir durumda üyelik

kendiliğinden sona erer. Görevin sağlık bakımından yerine getirileme-

yeceği kesin olarak anlaşılırsa, o üyenin görevi üye tamsayısının salt

çoğunluğunun kararıyla sona erecektir. Ayrıca, AYM üyelerinin resmi

veya özel başka hiçbir işte görev alabilmeleri mümkün değildi. Görev

alırlarsa görevden çekilmiş sayılırlardı

1961 Anayasası’na göre Anayasa Mahkemesi aynı zamanda yüce

divan olarak da görev yapmaktaydı. Bu görevi gereği mahkeme Cum-

hurbaşkanını, bakanlar kurulu üyelerini, Yargıtay, Danıştay, Askeri

Yargıtay, Yüksek Hakimler Kurulu ve Sayıştay başkan ve üyelerini,

Yargıtay ve Danıştay Cumhuriyet Başsavcısını, başkanunsözcüsünü,

Askeri Yargıtay Başsavcısını ve kendi üyelerini görevleriyle ilgili suç-

lardan ötürü yargılardı. Yüce Divan kararları kesindi.

Burada, inceleme konumuz bakımından önemli olan nokta, 1961

AY döneminde AYM’nin Yüce Divan görevi için ayrı bir kurul veya

daire oluşturmamış olması noktasıdır. Aynı üyeler Yüce Divan görevi-

ni de yerine getirirdi

Öden,

a.g.m, s. 37

Kubalı, a.g.e, s. 209

Oysa, 1924 Anayasası’nda yüce divan görevi, onbiri Danıştay; onu Yargıtay baş-

kanları ve üyeleri arasından ve kendi genel kurulları tarafından gerekli görüldü-

ğünde gizli oyla seçilen 21 üyeli özel bir yapılanmaya aitti. 15 kişiyle toplanırdı; 6

üye yedek üyeydi. Yüce divan, sürekli kurulu olan bir mahkeme değildi; gerekli

görüldüğünde, o olaya özgü olmak şartıyla TBMM tarafından kurulurdu. (1924

AY, md 62,63,67)

(

Batum/Yüzbaşıoğlu, a.g.e, s. 17)