TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Candan ALBAYRAK

175

kiye gibi, ağır ekonomik krizlerin yaşandığı ve kayıt dışı istihdamın

yüksek olduğu bir ülkede işçiyi feshe karşı koruma önlemleri bu açı-

dan daha da büyük önem taşımaktadır. Çünkü; ancak kendisini gü-

vencede hisseden işçi, işvereninden çalışmasını ilgili çalışma ve sosyal

güvenlik kurumlarına bildirmesini talep edebilir. Bu nedenle, iş gü-

vencesi sisteminin istihdamın kayıt altına alınmasında olumlu etkisi

söz konusudur.

2.3.1. Atipik Çalışma Modellerinin Yaygınlaşması

Günümüzde küreselleşmeyle ve çalışma ilişkilerinin esnekleşme-

siyle birlikte atipik iş sözleşmesi türleri (evde çalışma, tele çalışma,

çağrı üzerine çalışma, iş paylaşımı, geçici iş ilişkisi, belirli süreli çalış-

ma, mevsimlik çalışma, kısmi süreli çalışma, alt işveren uygulamaları

gibi) ortaya çıkmıştır. Atipik iş sözleşmeleri, esas ve şekil bakımından

özel kurallara tabi olan, ya iş sözleşmesinin süresinin sınırlandırılması

ya da iş süresinin esnekleştirilmesi ya da istihdamın esnekleştirilmesi

gibi tekniklerle farklılaşan iş sözleşmeleridir.

Dolayısıyla klasik ça-

lışma modeli olan belirsiz süreli iş sözleşmesi ile her gün belirli saatte

işverene ait işyerine gelen ve belirli saatte işyerinden ayrılan, hafta-

lık çalışma süresini tamamlayarak hafta tatiline, yıllık ücretli izne hak

kazanan işçi modeli yerine; işin niteliğine göre belirli süreli iş sözleş-

mesiyle belirli bir süre çalışan, çalışacağı zamanı kendi belirleyen, ya-

rım gün ya da haftanın belirli günleri çalışan, sadece kendisine ihtiyaç

duyulduğu zaman işveren tarafından çağırılarak çağrı üzerine çalışan,

başka işyerlerinde geçici iş ilişkisiyle çalışan ya da kendi evinde çalı-

şan işçi modelleri ortaya çıkmıştır.

Atipik iş sözleşmelerinin artışına sebep olan nedenler, işverenlerin

üretim ihtiyaçlarını karşılamak için daha esnek olmak istemeleridir.

Savaş Taşkent,

“Uluslararası Hukukta İşçinin Feshe Karşı Korunması”

İktisadi, Sosyal

ve Uluslararası Hukuki Boyutu ile İşçinin Feshe Karşı Korunması

, İş Hukukuna İlişkin

Sorunlar ve Çözüm Önerileri 2001 Yılı Toplantısı, İstanbul Barosu Yayınları,

İstanbul 2002, s. 64.

Hamdi Mollamahmutoğlu/Muhittin Astarlı,

İş Hukuku

, Turhan Kitabevi, 4. Bası,

Ankara 2011, s. 420.

Toker Dereli,

“Teknolojik Değişmeler, Çalışma İlişkileri ve Yeni İstihdam Türleri”

Çalışma Yaşamında Dönüşümler Örgütsel Bakış

, Nobel Yayın Dağıtım, 2. Baskı,

Ankara 2005, s. 8.