179 / 529
Küreselleşme ve Ekonomik Krizin İş Hukukuna Etkisi
178
olan ülkelerde küreselleşme süreci; kayıt dışı istihdamda artış, çalışma
koşullarının kötüleşmesi, ücret dengesinin bozulması, yüksek işsizlik
ve yoksulluğun yaygınlaşması ile kendini göstermiştir.
43
Küreselleşme süreciyle birlikte yaşanan gelir dağılımı eşitsizliği-
nin artışı, ülke içindeki gelir eşitsizliğinden çok, ülkeler arasındaki
gelir eşitsizliğinden kaynaklanmaktadır.
44
Yoksulluk ise bir toplu-
mun veya topluluğun üretmiş olduğu toplumsal değerlerin azlığı
veya çokluğu ile değil, o değerin topluluğu oluşturan bireyler ara-
sında adaletsiz dağılımı halinde ortaya çıkmaktadır.
45
Yoksulluğun
en önemli nedenlerinden biri işsizliktir. Çünkü işsizliğin artmasına
bağlı olarak yoksulluk yaygınlaşmaktadır. Ekonomik kriz dönemle-
rinde ilk gözden çıkarılan işçiler kadın işçilerdir. Toplumun kadına
biçtiği rol ve cinsiyet ayrımcılığı kadınların işe alınırken en son tercih
edilmesine, işten çıkarılırken ise ilk gözden çıkarılan işçiler olması-
na neden olmaktadır. Bu nedenle yoksulluk en fazla kadınları etki-
lemektedir.
Sendikalar emeğin, sermaye karşısında haklarını koruyabileceği
yasal yapılanmalardır. Sendikalar üyelerinin gerçek ücretlerinin en
yüksek düzeyde olması için çalışır. Sendikaların olmadığı bir durum-
da, işçiler ile işverenler arasında pazarlık söz konusu değildir. İşveren-
ler bu durumda ücret ve çalışma koşullarını tek başlarına belirlemek-
tedirler. İşçiler de bu şartları kabul ederse çalışmaya devam etmekte,
kabul etmezler ise işten ayrılmaktadırlar.
46
Sendikal haklar, ülkelerde yasalarla güvence altına alınmıştır. An-
cak sendikal hareketler, tüm dünyada güç kaybetmeye başlamıştır.
Nitekim, ülkemizde sendikalaşmalarında yasal bir engel bulunmayan,
ancak uygulamada sendikal örgütlenme dışında bırakılan kapsam dışı
personel sendikalaşma üzerinde olumsuz etki yapmaktadır. Bunun
dışında, günün ya da haftanın sadece belirli saatlerinde işyerine gelip
çalışanlar veya tele çalışma, evde çalışma gibi esnek çalışma biçimle-
riyle çalışanlar işyerine hiç uğramadan çalıştıkları için ve bu işçilerde,
43
Temiz, s. 125.
44
Temiz, s. 126.
45
Temiz, s. 138.
46
M. Kemal Biçerli,
Çalışma Ekonomisi
, Beta Basım, 3. Bası, İstanbul 2005, s. 7.