191 / 529
Küreselleşme ve Ekonomik Krizin İş Hukukuna Etkisi
190
da çalışmamak ve o oranda düşük ücret almak ya da hiç ücret almamak
durumunda kalmaktadır. Daha önceden 4857 sayılı İş Kanunu’nda
düzenlenen kısa çalışma ilişkisi, yapılan değişiklikle işsizlik sigortası
kanununda düzenlenmiş ve işçilerin kısa çalışma nedeniyle uğraya-
cakları gelir kayıplarının belirli koşullarda işsizlik sigortasından kısa
çalışma ödeneği verilerek bir ölçüde giderilmesi öngörülmüştür.
79
Kısa çalışma ödeneği yukarıda da vurgulandığı üzere, işsizlik si-
gortasından ödenecek işsizlik ödeneğinden başka bir şey değildir.
Kısa çalışma, feshin son çare olması ilkesinin en önemli uygula-
malarından biridir. Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde kriz yöne-
timinde önemli bir yere sahiptir. Bu çerçevede işverenin, feshe gitme-
den önce işletmesinin içinde bulunduğu sıkıntıyı işçilere kısa çalışma
yaptırarak aşmayı denemesi, ancak bu da sorunu çözmüyorsa son çare
olarak feshe başvurması gerekir.
80
Görüldüğü üzere, kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneği müessese-
si hem işvereni hem de işçiyi, genel ekonomik, sektörel veya bölgesel
krizin darbelerinden kısmen de olsa korumaya çalışan bir yaklaşım
olarak gündeme gelmektedir.
3.2.2.2. İşsizlik Ödeneğinden Yararlanma
İşsizlik sigortası; bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek,
sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışın-
da işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen ve geçici bir
süre karşılayarak bu durumun az da olsa telafi edilmesi amacını gü-
den, kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen,
primlerle desteklenen, Devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta
koludur.
81
79
Süleyman Başterzi,
“Türkiye’de Feshe Karşı Koruma Hukuku Reformunun Sosyal
Hukuk ve İstihdam Üzerine Etkileri”
,
AÜHFD
, Ankara 2005, C. 54, S. 3, s. 64.
80
Başterzi, s. 64; Ayrıca ayrıntılı bilgi için bkz. Abdurrahman Benli,
“4447 Sayılı Ka�
nuna Göre İşsizlik Ödeneğine Hak Kazanma Koşulları”
,
Sosyal Siyaset Konferansları,
Prof. Dr. Turan Yazgan’a Armağan Özel Sayısı, 49. Kitap
, İstanbul 2005, s. 303-316.
81
Mehmet Uçum,
“İşsizlik Sigortasının Yasal Çerçevesi ve Olası Uygulama Sorunları”
,
İstanbul Barosu Dergisi
, İstanbul 2002, C. 76, S. 1, s. 113 vd.; Can Tuncay/Ömer
Ekmekçi,
Yeni Mevzuat Açısından Sosyal Güvenlik Hukukunun Esasları
, Legal Yayın-
cılık, 2. Bası, İstanbul 2009, s. 418.