210 / 529
TBB Dergisi 2012 (98)
İştar URHANOĞLU CENGİZ
209
Fiil ehliyeti ile hak ehliyeti arasındaki sınırı kesin olarak çizmek
mümkün değildir. Zira fiil ehliyetinin sınırlanması çoğu zaman hak
ehliyetinin sınırlanması sonucunu da yaratır.
22
Ancak yine de bu iki
kavram birbirlerinden faklıdır ve özellikle belirtmek gerekir ki fiil eh-
liyetine sahip herkes hak ehliyetine de sahiptir ancak hak ehliyetine
sahip herkesin fiil ehliyetine de sahip olduğu söylenemez.
23
2. İş Sözleşmesi Ehliyeti
Genel kurallara göre; iyi ile kötüyü birbirinden ayırt etme gücüne
sahip (TMK. m.13), ergin (TMK. m.11) ve kısıtlı olmayan her kişinin fiil
ehliyeti vardır (TMK. m.10). Bu durumda kural olarak, tam ehliyetli;
yani ayırt etme gücüne sahip, ergin ve kısıtlı bulunmayanlar, diğer hu-
kuki işlemlerde olduğu gibi, geçerli bir iş sözleşmesi yapabilirler. Bu
bağlamda, yukarıda da belirttiğimiz üzere, iş sözleşmesi ehliyetinin, ge-
nel olarak hukuki işlem ehliyetinden farklı bir yanı bulunmamaktadır.
24
Bir sözleşmenin ve doğal olarak iş sözleşmesinin hukuken geçerli
olabilmesi için, tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanları-
nı ihtiva etmesi gerekir. Ayrıca sözleşmenin tarafları, sözleşme yapa-
bilme ehliyetine sahip olmalıdırlar. Burada bahsedilen ehliyet, genel
olarak sözleşme yapabilme ehliyetidir. İş sözleşmesi yapma ehliyeti
de, Medeni Kanun’
25
da yer alan hak ehliyeti ve fiil ehliyeti ayrımına
uygun olarak açıklanabilir.
26
Şu halde fiil ehliyetine sahip gerçek kişiler kendi aralarında huku-
ken geçerli bir iş sözleşmesi yapabilirler.
3. Çocuk ve Gençlerin İş Sözleşmesi Ehliyeti
Ayırt etme gücü bulunan küçükler fiil ehliyetleri olmadığından
(TMK m.14) kural olarak geçerli bir iş sözleşmesi yapamazlar.
27
Bunları
22
Öztan, a.g.e., s.52.
23
Öztan, a.g.e., s.60-61.
24
Mollamahmutoğlu/ Astarlı, a.g.e., s.424-425; Eyrenci/Taşkent/Ulucan, a.g.e.,
s.70; Nuri Çelik, İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 24. Bası, Beta Basım Yayım Dağı-
tım A.Ş., Ekim 2011, İstanbul, s.119.
25
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, RG 08.12.2001, Sayı: 24607.
26
Çelik, a.g.e., s.119.
27
Ayırt etme gücü bulunmayan küçükler, zaten TMK m13’ te aranan iyi ile kötüyü
birbirinden ayırt etme şartı gerçekleşmediği için sözleşme ehliyetine ve bu bağ-