245 / 529
4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da Düzenlenen ...
244
Önaraştırma aşaması soruşturmanın zorunlu bir aşaması değildir.
Bu aşama, Kurul’un elinde soruşturma açmak için elinde yeterli delil
olmadığı zaman başvurulan bir aşama niteliğindedir
46
. Önaraştırmaya
başlamak için iddiaların ciddi ve yeterli olması gerekir. İddiaların ye-
terli ve ciddi olduğunu takdir etme yetkisi Kurul’a aittir. Bu durumda
önaraştırma aşamasının soruşturma açılıp açılmayacağının tespiti için
yapıldığını göz önüne alırsak, Kurul’un doğrudan soruşturma açabil-
mesi için
“ciddi ve yeterli delilin”
ötesinde bir kanaatinin oluşması bek-
lenecektir
47
. Ancak bu, RKHK’nın lafzı dikkate alındığında yasal bir
zorunluluktan öte temenniden ibarettir. Yoksa iddia edildiği
48
üzere
RKHK’da basit şüphe – kuvvetli şüphe ayrımı yapılmamıştır.
RKHK’ya göre Kurul kendisine intikal eden bir başvuru olduğu
takdirde zorunlu olarak ya soruşturma açılmasına ya da önaraştırma
yapılmasına karar vermek durumundadır. Çünkü RKHK’nın lafzı
“ka�
rar verir”
ifadesi ile Kurul’a bu iki seçenek arasından birine göre hare-
ket etme zorunluluğu yüklemektedir
49
. Bu durum ise Kurul’un elinde
yeterli delilin olmadığı her başvuruda önaraştırma yapmaya itecektir.
Ancak Kurul’un elinde yeterli delil olmadığı durumda Kurul süresi
içerisinde yanıt vermeyerek başvuruyu zımnen de reddedebilir. Bu
husus RKHK’da “
Kurul’un, gerek başvuruları açıkça reddetmesi, ‘gerekse
süresi içinde bildirimde bulunmayarak reddetmiş sayılması’ durumların�
da
” şeklinde ifade edilmiştir. Diğer yandan her durumda önaraştırma
yapma zorunluluğunun olması, madde gerekçesinde de belirtildiği
üzere
50
; Kurul’un ağır bir yükün altına sokulmasına ve kimi zaman
boşa zaman ve mesai harcanmasına neden olacaktır
51
. Bu nedenle ideal
46
Aslan, Rekabet Hukuku, s. 841.
47
Bkz. Badur Emel/Ertem Burcu, Rekabeti Sınırlayıcı Uygulamalara İlişkin İncele-
me ve Araştırma Usulu, Rekabet Dergisi, S. 33, Ocak-Şubat-Mart 2008,s.33.
48
Badur/Ertem, s.33. Kaldı ki önaraştırma için
“iddiaların yeterli ve ciddi”
olması
arandığı dikkate alınırsa, önaraştırma için basit şüphenin gerekeceğini ifade
etmek yerinde olmayacaktır.
49
Aslan, Rekabet Hukuku, s. 422
50
“Kurula yapılan her türlü ihbar, şikayet ve başvuruyu Kurulun mutlaka değerlendirme�
ye alması, ihbar ve şikayetlerin ciddi bir şekilde ele alınması amaçlanmıştır. Ancak, her
ihbar ve şikayetin bu Kanunun izleyen maddelerindeki usule tabi olması halinde Kuru�
lun altından kalkılmaz bir yükün altına sokulmasına ve kimi zaman boş yere zaman ve
mesai harcanmasına neden olacaktır”
. (RKHK, m.40 gerekçesi),
www.rekabet.gov.tr,(22.01.11).
51
Kurul’un başvuruyu red etmesi nihai karar niteliğindedir ve yargı denetimine
tabidir. Kurul başvuruyu açıkça red etmesi durumunda bildirimden, zımnen red