255 / 529
4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da Düzenlenen ...
254
dikleri taahhütlere aykırı davranmaları, kararın yanlış-yanıltıcı veya
eksik bilgiye göre verilmesi dayalı olarak verilmesi durumlarında so-
ruşturma açabilecek veya soruşturmaya kaldığı yerden devam edebi-
lecektir. Böylece rekabet ihlallerinde cezalandırıcı olmaktan daha çok
önleyici bir yaptırım sisteminin benimsenmek istendiğini söyleyebi-
liriz. Diğer yandan detaylı usul süreçlerinden kaçınılarak rekabet ih-
lalleri daha kısa ve pratik şekilde sona erdirilecek ve de Kurul’un iş
yükü azalacaktır.
Soruşturma açma kararları ara karar niteliğindedir. Bu kararlar
RKHK’nın 51. maddesi gereği Kurul üyelerinden en az üçte birinin
toplanması ve toplantıya katılanların salt çoğunluğunu ile alınır. So-
ruşturma açma kararının bir ara karar olmasının bir diğer sonucu ise
bu kararlara karşı yargı yolunun kapalı olmasıdır. Çünkü bu kararlar
muhataplarında doğrudan hukuksal bir etki yaratmazlar. RKHK’nın
43 maddesinin son fıkrasında ise soruşturmaya başlama kararlarının
kesin olduğu belirtilmiştir. Kurul’un soruşturmaya başlama kararları-
nın kesin olması, söz konusu kararların yargısal anlamda kesin olması
anlamına gelmez. Bu ifadeyi idari kesinlik olarak anlamak ve söz ko-
nusu işleme karşı idari itiraz mekanizmasının işletilmeyeceği şeklinde
yorumlamak gerekir
93
. Soruşturma açma kararları nihai kararla birlik-
te yargısal denetime tabi tutulabilir
94
.
Bu noktada belirtmek gerekir ki özellikle inceleme ve araştırma
usulünde bariz bir şekilde görüldüğü üzere kanun koyucu idari usul
ve denetim aşamasını olabildiğince yargılama hukukuna benzetmeye
çalışmaktadır
95
. Çünkü daha çok yargılama hukukuna özgü olan ara
karar- nihai karar ifadeleri Kurul’un kararları bakımından da kullanıl-
maktadır. Kanun koyucunun temel mantığını göz önüne alırsak yargı-
sal denetim bakımından bu şekilde bir ayrım yapılması Anayasa’nın
idarenin her türlü işleminin yargı denetimine tabi olacağı ilkesine de
93
Krş. Badur/Ertem, s.37.
94
Aslan/Berk
, RKHK’da soruşturma açılması kararlarına karşı yargı yoluna gidilip
gidilemeyeceğine ilişkin hüküm bulunmamasının tereddüt yaratacağını belirt-
mektedir (Aslan/Berk, s.135 vd). Ancak kanımızca tereddüt oluşacak bir durum
yoktur. Burada RKHK ve İYUK hükümlerine göre değerlendirme yapmak gere-
kir. Soruşturma açma kararının muhatabı olan teşebbüs ve kişiler nihai kararla
birlikte soruşturma açma kararına karşı yetki, şekil, sebep, konu ve amaç unsurla-
rı açısından denetime tabi tutabilirler.
95
Bkz. Aslan, Rekabet Hukuku, s. 929.