TBB Dergisi 98. Sayı

TBB Dergisi 2012 (98)

Sesim SOYER GÜLEÇ

koruma fonksiyonuna da sahip olduğu kabul edilmektedir. Fransa’da söz

konusu tedbirin uygulanması için sanığın işlemiş olduğu suçun hapis ce-

zasını gerektirmesi ve hâkim kararı gerekir. Bu karar üzerine, sanığın ka-

nunda öngörülen (Fransız Ceza Usul Kanunu m. 138) yükümlülüklerden

bir veya birden fazlasına tabi tutulması mümkündür. Ancak her halde bu

kararın ölçülülük ilkesi gereğice gerekli ve orantılı olması gerekir. Sanı-

ğa yüklenen bu yükümlülükler, gerektiğinde her zaman değiştirilebilir.

Bu yükümlülüklere yenileri eklenebileceği gibi, bunların tamamının ya

da bir kısmının kaldırılmasına da karar verilebilir. Öte yandan, tedbirle-

rin bünyelerine uygun düştüğü ölçüde tüzel kişilere de uygulanabilmesi

mümkündür. Örneğin, teminat/garanti vermek, çek keşide etmekten ya-

saklılık, mesleki yasaklılıklar gibi… Sanık hâkim tarafından hükmedilen

yükümlülüğün ya da tedbirin yerine getirilmesinden bilerek kaçınacak

olursa, tutuklama emri çıkartılabilir. Sorgu hâkimi, her zaman adli kont-

rol uygulamasının kaldırılmasına karar verebilir

Adli kontrol kapsamındaki yükümlülükler, Fransız Ceza Usul

Kanunu’nun 138. maddesinde yer almaktadır. Bu yükümlülükler yap-

ma şeklinde olumlu bir davranış olabileceği gibi, yapmama şeklinde

olumsuz bir davranış da olabilir. Buna göre

1) Belirli bir bölgeden ayrılmamak, örneğin, vatandaşı olduğu ülkeyi

terk edememek.

2) İkametgâhından ya da hâkim tarafından belirlenecek belli bir yer-

den ayrılmamak.

3) Belirli yerlere gidememe, ya da sadece hâkimce belirlenecek yerle-

re gidebilmek.

4) Belirlenen yerlerden her ayrılışta derhal hâkime haber vermek.

5) Düzenli olarak hâkim tarafından belirlenen servis yahut mercilere

başvurmak.

6) Hâkim tarafından belirlenen merci veya kişilerin çağrılarına veya

gerektiğinde mesleki uğraşlarına ilişkin veya eğitime devam hu-

suslarındaki kontrol tedbirlerine uymak.

MERLE/VITU, no. 1183 vd; STEFANI/LEVASSEUR/BOULOC, no. 559; LARGU-

IER, s. 115. Adli kontrol tedbirinde yer alan yükümlülüklerin koşullu tecil rejimini

çağrıştırdığı yönünde bkz. ÇOLAK, s. 8.

LARGUIER, s. 116; STEFANI/LEVASSEUR/BOULOC, no. 560; MERLE/VITU,

no. 1184 vd.