42 / 529
TBB Dergisi 2012 (98)
Sesim SOYER GÜLEÇ
41
AİHM de çeşitli güncel kararlarında bu problemi vurgulamakta-
dır. Örneğin, 26 Ocak 2010 tarihli Abdo/Türkiye davasında (Başvuru
no: 17681/04) AİHM, esas hâkimlerinin yeterli gerekçe sunmayan bir-
birine benzer ifadelerle ilgili şahsın tutukluluk halinin devamına ka-
rar verdiklerini gözlemlemiştir. Ayrıca, AİHM’nin yerleşik içtihadın-
da (bkz.
Bulgaristan aleyhine Assenov ve diğerleri davası
, 28 Ekim 1998,
prg. 154,
Derleme
1998-VIII,
Türkiye aleyhine Mansur davası
, 8 Haziran
1995, prg. 52, seri A n
o
319-B,
Türkiye aleyhine Ali Hıdır Polat davası
, n
o
61446/00, prg. 26, 5 Nisan 2005, ve
Baltacı
, ilgili bölüm, prg. 48), kulla-
nılan formüllerde dile getirilen unsurların, suçluluğun ciddi belirtile-
rinin var olduğu ve var olmaya devam ettiği şeklinde değerlendirilse
de, bu kadar uzun bir süre başvuranın tutuklu kalmaya devam etme-
sini tek başına haklı gösteremeyeceği sonucuna varılmıştır. Sonuç ola-
rak, başvuranın uzun tutukluluk süresini dikkate alan AİHM, mevcut
davada AİHS’nin 5. maddesinin 3. paragrafının ihlal edildiğini kabul
etmiştir. Yine örneğin, Demir ve İpek/Türkiye davasında
(Başvuru no.
42138/07 ve 42143/07)
hükümet, özellikle davanın karmaşıklığı, suçla-
rın ciddiyeti, sanık sayısı ve organize suçların da dahil olduğu dava-
larda delillerin toplanmasında karşılaşılan zorluklar göz önüne alın-
dığında, başvuranların tutuklu yargılanma ve aleyhlerinde başlatılan
cezai takibat sürelerinin makul olduğunu ileri sürmüş ise de, AİHM
tutukluluğun ve ceza yargılamasının uzun sürdüğü davalarda sıklıkla
AİHS’nin 5/3 ve 6/1 maddelerinin ihlal edildiğinin tespit edildiğini
hatırlatarak, (bkz., örneğin,
Dereci/Türkiye
, no. 77845/01, 41. paragraf,
24 Mayıs 2005;
Taciroğlu/Türkiye
, no. 25324/02, 24. paragraf, 2 Şubat
2006;
Çarkçı/Türkiye
, no. 7940/05, 21. paragraf, 26 Haziran 2007;
Hasan
Döner/Türkiye
, no. 53546/99, 54. paragraf, 20 Kasım 2007;
Uysal ve Osal/
Türkiye
, no. 1206/03, 33. paragraf, 13 Aralık 2007;
Can ve Gümüş/Türki�
ye
, no. 16777/06 ve 2090/07, 21. paragraf, 31 Mart 2009) Hükümet’in
mevcut davalarda farklı sonuçlara varması için ikna edici delillerin ya
da iddiaların öne sürülmediği sonucuna ulaşmış ve olayda AİHS’nin
5/3 ve 6/1 maddelerinin ihlal edildiğini bildirmiştir
35
. Bununla birlik-
35
Hükümetin benzer argümanlarla savunma yaptığı, ancak AİHM’nin aynı sonuca
vardığı başka olaylar için ayrıca bkz. Ercan Kartal/Türkiye Davası, Başvuru
No:41810/06 Ve 20871/07; Fetullah Akpolat /Türkiye Davası, Başvuru No:
22077/03; Sevim vd/Türkiye Davası: Başvuru No: 7540/07, 7859/07 ve 11979/07;
Yeşilmen vd./Türkiye Davası:
Başvuru No: 41481/05; Yeşilyurt/Türkiye Davası:
Başvuru no. 15649/05
)