133 / 521
Yeni Yasal Düzenlemelere Göre Kamulaştırmasız El Koyma Sebebiyle Doğan ...
132
İlgililerin başvurusuna rağmen bir bayındırlık eserinin kaldırılma-
sını reddeden belediye başkanı işlemine karşı açılan davada Conseil
d’État, işlemde
“açık bir değerlendirme hatası”
25
bulunmadığı gerekçesiy-
le davayı reddetmiştir. Kararda,
“bayındırlık eserlerinin dokunulmazlığı
ilkesi”
nin terk edildiğine ilişkin açık bir hüküm veya ifade yer almamak-
la birlikte, varılan sonucun mefhumu muhalifinden böyle bir anlam
çıkarılmıştır.
26
Çünkü kararın gerekçesinden, açık bir değerlendirme
hatasının bulunması halinde davanın kabul edileceği ve bu kararın uy-
gulanması durumunda da ister istemez bayındırlık eseri kaldırılacağı
için,
“bayındırlık eserlerinin dokunulmazlığı ilkesi”
de terk edilmiş olmak-
tadır.
27
Chapus’un ifadesiyle, değinilen ilke böylece ilk
“sarsıcı darbeyi”
(coup de boutoir)
bu kararla almış olmaktadır
28
. Sonraki tarihlerde idari
yargı yerlerince verilen kararlarda ise, bayındırlık eserinin yapılması-
na
29
, yıktırılmasına, imar ve ıslah edilmesine
30
yahut kaldırılmasına veya
yerinin değiştirilmesine
31
açıkça hükmedildiği ve söz konusu kararların
uygulanmasını sağlamak için de idareye para cezası
(astreinte)
ile des-
teklenmiş yargısal emir
(injonction)
verildiği görülmektedir.
32
Meseleye
“yargısal emir”
temelinde değinen Fombeur ve Stahl de “yanlış yere ya-
pılmış bayındırlık eseri yıkılamaz
(ouvrage public mal planté ne se détruit
pas)
” ilkesinin artık uygulanmadığını; idari yargı yerlerinin yanlış yere
yapılmış yahut işlevsel olarak kötü bir biçimde yapılmış olan bayındır-
lık eserlerinin yıktırılmasına yahut onarılmasına veya düzeltilmesine
dair yargısal emir verdiklerini ifade etmektedirler.
33
25
“la décision du maire n’étant pas entachée d’erreur manifeste d’appréciation”.
26
Chapus, a.g.e., s.570.
27
Chapus, a.g.e., s. 569-570.
28
Chapus, a.g.e., s. 570.
29
Örneğin bir belediye idaresine ait arsada en geç dört ay içinde drenaj kanalı ya-
pılması için günlük bin Frank para cezası (
astreinte)
ile desteklenmiş yargısal emir
için bkz: Lyon İdare Mahkemesinin 4 Şubat 1998 tarihli
Mme Guillot
kararı, LPA
août, 1999, no: 155 (Nakleden: Chapus, a.g.e., s.572)
30
Örneğin bir su bendinin iki ay içinde onarılmasına ilişkin olarak bkz: Limoges
İdare Mahkemesinin 7 Aralık 1995 tarihli
cons. Descat
kararı, RFDA, p. 348 (Nakle-
den: Chapus, a.g.e., s.572).
31
Örneğin bir kanalın yerinin değiştirilmesine ilişkin olarak bkz: Lyon İdare Mah-
kemesinin 7 Haziran 1996 tarihli
Nameur
kararı, DA 1996, no: 495 (Nakleden: Cha-
pus, a.g.e., s.572).
32
İlgili kararlar için bkz: Chapus, a.g.e., s.572. Ayrıca aynı yönde bkz: Pascale Fom-
beur/Jacques-Henri Stahl,
“Contentieux Administratif
”, in
Code Administratif
, 29.
Baskı, Dalloz, Paris, 2006, s. 515 (Coordination éditorial par Zéhina Aıt - El - Kadı
et Christelle de Gaudemont).
33
Fombeur/Stahl, a.g.e., s. 515.