TBB Dergisi 99. Sayı

203 / 521

Kuralların Kuralı: Anayasanın Hukuki Boyutunun Evrensel Serüveni 202
G. ANAYASANIN AKIBETİ: AVRUPA ÖRNEĞİ
1. Başlangıç
Artık, anayasa hukuku alanında ulus-üstü düşünce ile anayasanın
bağdaştırıldığı, gerek evrensel anlamda gerekse Avrupa’ya münhasır
şekilde bu konuda eserler serdedildiği görülmektedir111. Yalnız Batı-
lı hukuki düzenlere dair değil, onlar dışındaki düzenler hakkında da
ulus-üstü anayasa anlayışını ele alan çalışmalara erişilebilmektedir112.
Ulusal anayasa ile uluslararası anayasa kavramları arasında basit
bir benzetmeye gitmeksizin, bugün için çok fazla gelişmiş ve müte-
selsil bir örgütlenme düzeyine sahip olmayan uluslararası toplumun,
her ne kadar şekli bir anayasası olmasa da, temel kurallar biçiminde
111 Alec Stone Sweet, “What is a Supranational Constitution?: An Essay in International
Relations Theory” Review of Politics 55 (1994): 441-474.Available at: .
bepress.com/alec_stone_sweet/17; Alec Stone Sweet and Thomas Brunell. “Con-
structing a Supranational Constitution: Dispute Resolution and Governance in the
European Community”American Political Science Review 92 (1998): 63-81.bkz:
; Maas, Williem, a Suprana-
tional Constitution for European Citizens, Prepared for the conference “Suprana-
tional Political Community: Substance? Conditions? Pitfalls?” University of Victoria,
Canada, 30 September - 2 October 2005. eserinin sekizinci bölümünden, Avrupa
vatandaşlığının siyasi gelişimini inceleyen Avrupa Vatandaşlığının Yaratılması
adlı eserinden,
tional%20constitution%20for%20European%20citizens.pdf; John P. McCormick,
Habermas, Supranational Democracy and the European Constitution, European
Constitutional Law Review (EuConst), Volume 2, Issue 3, -
bridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=586080; Rachel A.
Cichowski, Women’s Rights, the European Court, and Supranational Constitu-
tionalism, Law & Society Review, Volume 38, Number 3, September 2004, pp.
489-512(24), Publisher: Wiley-Blackwell; Constructing a supranational constitu-
tion: dispute resolution and governance in the European Community, Sweet,
Alec Stone; Brunell, Thomas L., American Political Science Review, Publish date:
March 1, 1998; Brian F. Havel, The Constitution in an Era of Supranational Adju-
dication, North Carolina Law Review, Vol. 78, No. 2, 2000, Özeti için bkz: http://
papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1667092, erişim tarihi: 9.6.2011
112 Adalah Proposes Supranational Constitution for-Palestine,
wordpress.com/2007/12/22/adalah-proposes-supranational-constitution-for-
palestine/; Relations of national and supranational constitutional systems and al-
ternatives of the improvement of Hungarian constitutional system with regard to
EU accession,
T038414.rtf; Yoav Stern, Arab rights group seeks ‘supranational regime in all of
historic Palestine’, Haaertz Gazetesi, 20 Aralık 2007 nüshası, internetten erişim
için bkz:
-supranational-regime-in-all-of-historic-palestine-1.235600
erişim tarihi: 9.6.2011