93 / 521
Ulusararası Ticaret Anlaşmalarının Sosyal Hükümleri
92
ticaretin artması ve serbestleştirilmesiyle hızlanan ekonomik büyüme
ve gelişmenin, uluslararası çalışma standartlarının gelişmesine katkıda
bulunacağı inancındadırlar. Bildiride, çalışma standartlarının korumacı
amaçlar için kullanılması reddedilmekte; ülkelerin mukayeseli avantaj-
larının, özellikle düşük ücretin geçerli olduğu gelişmekte olan ülkelerin
mukayeseli avantajlarının hiçbir şekilde sorgulanamayacağı konusunda
anlaşmaya varıldığı; DTÖ ve UÇÖ arasında mevcut işbirliğinin sürdü-
rüleceği ifade edilmektedir.
77
Bakanlar Bildirisi, çalışma normları ve ti-
caret ilişkisinin ilk kez resmi bir DTÖ belgesinde ifade edilmiş olması
bakımından bir dönüm noktası teşkil etmektedir. Uluslararası çalışma
standartlarına sadece UÇÖ üyesi olarak değil, DTÖ üyesi olarak da
destek verileceği açıkça beyan edilmekle birlikte, uluslararası çalışma
normları ilgili uzman kuruluşun UÇÖ olduğu vurgulanmakta ve böy-
lece DTÖ’nün çalışma standartlarının konulması ve uygulanmasında
önderlik etmesine ilişkin teklifler reddedilmiş olmaktadır.
78
III) KUZEY AMERİKA SERBEST TİCARET ANLAŞMASI
(NAFTA) / ÇALIŞMA İŞBİRLİĞİNE DAİR KUZEY AMERİKA
ANLAŞMASI (NAALC)
Çalışma İşbirliğine Dair Kuzey Amerika Anlaşması (North Ame-
rican Agreement on Labor Cooperation/NAALC),
79
Amerika Birleşik
Devletleri, Kanada ve Meksika arasında bağıtlanan Kuzey Amerika
Serbest Ticaret Anlaşması’na (North American Free Trade Agreement
NAFTA)
80
ek anlaşmadır.
81
NAALC, Kuzey Amerika Çevresel İşbir-
77
Bildirinin İngilizce metni : WTO, Ministerial Conference, Singapore, WT/ MIN
(96) DEC,
www.wto.org/english/thewto_e?minist_emin96_e/singapore_decla-
ration 96_e.pdf.; Bronstein, s.96;
78
Leary Virginia A.,
“The WTO and the Social Clause: Post-Singapore”
EJIL(1997)
http://ejil.oxfordjournals.org/cgi/reprint/8/1/118.pdf; Bu konuda ayrıca,
Bronstein, s.95; Breining-Kaufmann, s. 70.
79
ABD ve Meksika ve Kanada tarafından 14 Eylül 1993 tarihinde bağıtlanan Anlaş-
ma, 1 Ocak 1994 tarihinde yürürlüğe girmiştir.” Secretariat of the Commisison for
Labor Cooperation,
www.naalc.org/index.cfm?page=14780
“NAFTA ile ABD, Kanada ve Meksika arasında, tarım, otomotiv, enerji, finansal
hizmetler, telekomünikasyon, tekstil, ulaştırma ve benzeri sektörlerde gümrük
vergilerinin ve tarife dışı araçlarla, ticaret ve yatırımları sınırlayan tüm engellerin
GATT kuralları çerçevesinde belirli bir geçiş süreci içinde ortadan kaldırılması ve
bir serbest ticaret alanının oluşturulması öngörülmektedir.” Karluk, s. 569-570;
Güran - Aktürk, s.340
81
Bronstein, s.103; Hepple, Labour Laws, s.107; Muchlinski Peter T, Multinational
Enterprises & The Law, Oxford, 2007, s. 241.