TBB Dergisi 99. Sayı

TBB Dergisi 2012 (99)

Ayşegül KÖKKILINÇ ERALTUĞ

ve benzeri bulunmayan bir sistem olarak nitelendirilmektedir.

NA-

ALC, NAFTA’ya üye devletlerdeki kurumların geliştirilmesini teşvik

etmekte ve uygulamanın izlenmesi ve şikâyetlerin tartışılması için bir

düzenleyici mekanizma temin etmektedir.

Anlaşma, bir işbirliği ve

danışma mekanizmasını ve çalışanların haklarının ve çalışma normla-

rının ihlâli halinde birtakımmali ve ticari yaptırımların uygulanmasını

öngören yargı benzeri bir denetim mekanizmasını içermektedir.

A) Taraf Devletlerin Yükümlülükleri

Anlaşma’nın 2. maddesinde, taraf devletlerden her birinin anaya-

sasına mutlak olarak saygı gösterilmesi ve her devletin kendi çalışma

standartlarını koyma ve kendi iş yasalarını ve yönetmeliklerini kabul

etme ve değiştirme hakkı olduğu teyit edilmektedir. Taraf devlet-

ler, kendi iş hukuku mevzuatlarında, kaliteli ve üretken işyerleriyle

uyumlu yüksek çalışma standartlarının bulunmasını sağlamak ve bu

standartları geliştirmekle yükümlüdürler.

NAALC’de

“Çalışma İlkeleri”

başlığı altında taraf devletlerin ge-

liştirmekle yükümlü oldukları ilkelere yer verilmektedir. (Ek:1) Taraf

devletler, çalışma ilkeleriyle ilgili konularda ulusal iş hukuku kuralla-

rını etkili olarak uygulamayı taahhüt etmişler; kendi uygulamalarının

diğer taraf devletlerin incelemesine tâbi olması konusunda anlaşma-

ya varmışlardır. Taraf devletlerin çalışma ilkelerinin etkili bir biçimde

uygulama yükümlülüğü, genel olarak yüksek çalışma standartlarının

sağlanması, iş hukuku kurallarının etkili olarak uygulanması, işçilerin

haklarının ihlâl edilmesi halinde idareye ve yargı yoluna başvurma-

sı, iş hukuku uygulamasından doğan davaların hızlı, saydam ve et-

kili yöntemlerle görülmesi ve karara bağlanması, iş yasaları ve yönet-

meliklerinin halka duyurulması ve hakları ve çıkarlarını ilgilendiren

konulardaki değişiklik tekliflerini yorumlama fırsatı tanınması ve iş

hukuku ve çalışanların hakları konusunda bilincin arttırılması konula-

rındaki yükümlülüklerini içerir.

Hepple, Labour Laws, s. 107; Hepple, New Approaches, s. 363.

Blanpain, R.,

“Multinational Enterprises and Codes of Conduct”

Comparative Labour

Law and Industrialized Market Economies, Kluwer Law International, 2004, s. 204.

Compa, The First NAFTA Labour Cases, s. 163.

NAALC’nin İngilizce metni için

Compa, Labour Rights In The FTAA, s. 250.