94 / 521
TBB Dergisi 2012 (99)
Ayşegül KÖKKILINÇ ERALTUĞ
93
liği Anlaşması (North American Agreement on Environmental Coo-
peration/ NAAEC) ile birlikte, NAFTA’nın bir bölümünü oluşturur.
82
NAFTA’ya ek anlaşmaların bağıtlanmasında, ABD’deki işçi sendikala-
rının ve çevre hareketinin, serbest ticaretin sosyal dampinge yol açma-
sından duydukları kaygıların giderilmesi etkili olmuştur.
83
NAALC,
çok uluslu firmalar ve yatırımcılar için çok kapsamlı bir koruma sağla-
yan NAFTA’ya göre çalışanların hakları ve çalışma koşullarıyla sınırlı
kalmakla birlikte, işçi sendikaları arasında sınırları aşan bir dayanış-
manın sağlanmasında vasıta olmuştur.
84
NAALC’nin önerilmesinde
ABD yönetimine egemen olan düşünce, işçi sendikalarının Kanada ve
ABD’den çok sayıda işyerinin iş hukuku uygulamasının alt seviyede
olduğu Meksika’ya taşınması ve bunun önemli ölçüde iş kaybına yol
açması konusundaki kaygılarının giderilmesi ve Meksika’da iş huku-
ku mevzuatının uygulanmasının sağlanmasıdır.
85
NAALC’nin yapıl-
ması âkit taraflar arasında ulusal iş hukuku uygulamalarının izleme ve
uyuşmazlık çözüm mekanizmalarına açık olması ve ticari yaptırımla-
rın belirli koşullarla sınırlı olarak uygulanmasına ilişkin bir uzlaşma-
nın yansımasıdır.
86
NAFTA/NAALC ticaretle çalışanların hakları arasında açıkça bir
bağlantı kuran ve bu özelliğiyle daha sonra yapılan serbest ticaret an-
laşmalarına model oluşturan ilk anlaşmadır.
87
Anlaşmanın amacı, taraf
ülkelerde çalışma ve yaşam standartlarının iyileştirilmesini (m.1/1),
Ek:1’de belirtilen çalışma ilkelerinin azami ölçüde teşvik edilmesi
82
Muchlinski, s.241.
83
Burkett Brian,
“The international labour dimension; an introduction”
; Globalization
and the Future of Labour Law, Cambridge,2006,s.27; Hepple, Labour Laws, s.109;
Muchlinski, s.241; Bronstein, s. 103;
84
Compa Lance, NAFTA’s Labor Side Agreement and International Labor Solida-
rity; Editorial Board of Antipode, 2001, s.451.
85
Bronstein, s.103; Servais, International Labour Law, s.38; NAALC’yi hazırlayan
ekonomik, sosyal ve siyasal koşullarla ilgili ayrıntılı bilgi için ayrıca; Muchlinski,
s.241; Burkett, s.27; Hepple, Labour Laws, s.109; Williams Lucy A.,
“Beyond Labour
Law’s Prochalism: A Revisioning of the Discourse of Redistribution”, Labour Law in an
Era of Globalization, Oxford, 2005, s. 111; Breining-Kaufmann, s. 189; Compa Lance,
“The First NAFTA Labor Cases: A New International Labor Rights Regime Takes Shape”
,
US_Mexico Law Journal, Vol.3 HeinOnline—3 U.S.-Mex.L.J.159 1995,s.159.
86
Hepple, Labour Laws, s. 109.
87
Hepple, Labour Laws, s. 107; Ticaret ve iş hukuku bağlantısının zayıf olduğu yo-
lundaki değerlendirme için Compa Lance
“ Trade Liberalization and Labour Law”
XVIII World Congress of Labour and Socail Security Law, Paris, September 5th to
8th 2006, s.8.