TBB Dergisi 100. Sayı

TBB Dergisi 2012 (100)

Cengiz Topel ÇELİKOĞLU

295

müvekkili temsil ve savunma görevi çerçevesinde talep ettiği belgeleri

onun incelemesine sunma ve istediklerinden örnek verme yükümlülü-

ğü getirilmiştir.

Av.K m.2/III hükmüne göre, avukat, dava veya duruşma öncesin-

de, Kanunda sayılan kamu kurumu ve özel kuruluşlardan ilgili bilgi

ve belgeleri bizzat toplayabilir. Kanunda, avukatın bilgi ve belge talebi

için müvekkilin yükümlüler nezdinde maddi hukuktan kaynaklanan

bir hakkının varlığı da aranmamıştır. Buna göre, burada muhatap ku-

rum ve kuruluşlar için kamu hukuku nitelikli usuli bir yükümlülük

öngörülmüştür

Bu düzenleme, avukata Kanunda sayılan kurum ve kuruluşların

elinde bulunan belgeleri inceleme ve/veya örnek alma imkanı sağlıyor.

Av.K m.2/III prosedürü çerçevesinde incelenilip örnek alınabile-

cek belgeler, avukatın hukuk sistemindeki asli rolünü yerine getirmesi

ve kişi veya kurumların özgürlük alanına müdahelenin kabulü bakı-

mından, ancak müvekkilce avukata tevdii olunan somut bir uyuşmaz-

lık veya meseleyle ilgili olan belgelerdir

Av.K m.2/III hükmünde düzenlenen bilgi-belge toplama yön-

temine münhasıran avukatlar tarafından başvurulması esası kabul

edilmiştir. Güncel medeni usulde, hukuki korumanın etkinliği için

kendi seçtikleri bir avukatla temsil kişiler için temel bir hak olarak ka-

bul edilmiştir(ALI/UNIDROIT, P.4). Bazı hukuk sistemlerinde, usuli

işlemler bakımından avukatla temsil zorunluluğu esası da benimsen-

miştir. Avukat medeni yargılamada tarafın usuli külfet ve yükümlü-

lüklerini yerine getirmesine yardım etmekte ve tarafın usuli hak ve

yetkilerini ona muzafen kullanmaktadır(ALI/UNIDROIT, P.11.5)

Bu çerçevede, hukukumuzda Kanunda sayılan kurum veya kuru-

luşlardan dava veya duruşma öncesinde uyuşmazlıkla ilgili bilgi ve

Bkz.Danıştay 1.D.10.04.2002/26-52 ; A.C.BUDAK, “Avukatlık Kanunu’nun

2.Maddesine Göre Avukatın Bilgi ve Belge İsteme Yetkisi”, YÜHFD,Y.2004, C.1,

S.1, ss.363-373, s.365 ; ÇELİKOĞLU, s.351.

ÇELİKOĞLU, s. 374,375. Avukatın, en azından, özel kuruluşlar nezdindeki bilgi-

belgelere yönelik olarak danışmanlık ve iş takibine ilişkin görevi bakımından

Av.K m.2/III prosedürüne başvurması mümkün değildir.

R.VERKİJK,

“Beyond Winning: Case Management and the Role of Lawyers in the

Principles”

, Social Science Research Network, ID:1265209, ss.24/24, s.4/24 ;

ÇELİKOĞLU, s.86.