

TBB Dergisi 2012 (100)
Cengiz Topel ÇELİKOĞLU
303
hükmünün kapsamı, kanımızca, tüm özel hukuk tüzel kişilerine yü-
kümlülük getirecek şekilde genişletilebilir. Daha önemli olarak, dava
öncesi bir yaptırım ve denetim usulünün açıkça tanımlanması gere-
kir. Bu açıdan, kamu kurumları dışındaki özel kurum ve kuruluşlara
yönelik belge ibraz talepleri bakımından bir denetim ve sebepsiz ka-
çınma halinde yaptırım tatbiki bakımından avukatın mensubu olduğu
baro vasıtasıyla talepte bulunulması esası yönünde bir düzenleme de-
ğişikliği benimsenebilir. Sözkonusu araçla bilgi-belge toplama avukat-
lık faaliyet tekelinde bulunmakla, bu düzenlemeye ilişkin Av.K m.2/
III hükmünün Kanunda avukatın faaliyet hak ve ödevlerinin düzen-
lendiği m.35 hükmüne aktarılması farkındalık yaratmak bakımından
uygun olur. Bu açıdan, yargılamada belge toplanırken, mahkemeden
yardım istenmeden önce bu araca başvurulma zorunluluğu getirilmesi
de yararlı olacaktır
74
.
IV- TBB Av.K İlave m.35/B Hüküm Önerisi Çerçevesinde
“Avukatın Delil Toplama Yetkisi” ve Bu Kapsamda Avukatın
Dava İkamesi Sonrasında Beyan Delili Toplaması
Avukatın dava veya duruşma öncesi bilgi ve delil toplama faa-
liyeti, Av.K m.2/III hükmü çerçevesinde sağlanan surette, belgelerle
sınırlı kalmamalıdır. Zira, şahit deliliyle ispatlanabilecek konularda,
şahidin mahkemede vermesi beklenen bilginin onun hakimce dinlenil-
mesinden önce öğrenilmesi taraf avukatlarının delil teklifindeki isabeti
artırır. Süprizleri ve zaman veya bilgi kayıplarını engeller. Nitekim,
HMK delillerin tarafların ilk dilekçelerinden başlayarak vakıa bazında
belirtilmesini beklemektedir(m.119/1f,129/1e). Bu açıdan, Av.K m.2/
III prosedüründeki belgesel delil toplama imkanına ilaveten, huku-
kumuzda, mukayeseli hukuktaki gelişmelere uygun olarak, avukatın
muhtemel şahitlerden de mahkemedışı yazılı beyan temini veya noter-
lik marifetiyle yeminli beyan tespiti suretiyle beyan delil toplamasına
da ihtiyaç vardır.
TBBMart 2012 tarihli
“Av.K Değişiklik Önerisi Çalışma Metni”(“TBB,
2012 AvK Tadil Teklifi”)
dahilindeki bir düzenleme önerisi sözkonusu
74
ÇELİKOĞLU, s.454.