TBB Dergisi 102. Sayı

İpoteğin Alacak Bakımından Kapsamı

194

Diğer yandan, son vadeden itibaren işleyecek olan faizin, iflasın

açıldığı veya ipoteğin paraya çevrilmesinin talep edildiği tarihe en ya-

kın faize ilişkin vade tarihinde itibaren işleyecek olan faiz olduğu ve

söz konusu faizin paraya çevirme işlemlerinin tamamlandığı ana ka-

dar işlemeye devam edeceği belirtilmektedir

. Doktrinde ileri sürül-

mekte olan bir görüş

, son vadeden başlayarak işleyecek olan faizin,

aslında temerrüt faizi olduğunu ifade etmekte ve temerrüt tarihine

kadar sözleşmesel faizin, bu tarihten sonra temerrüt faizi işletilmesini

belirtmektedir.

Kanaatimizce, ipoteğin teminat altına aldığı anapara faizi ve te-

merrüt faizinin işleyeceği dönem bakımından farklı bir değerlendirme

bulunan 3 senelik faizler ile son vadeden itibaren cereyan eden faizlerin) taşınmaz ipoteği

ile teminat altına alındığı hükme bağlamış bulunmaktadır. Dava, konusu talep kalemle-

ri içerisinde yer alan (sözleşme faizi)nin hesaplanmasında bu madde hükmü gözönünde

tutularak davacı ipotek alacaklısının taşınmazı üzerindeki rehnin paraya çevrilmesi is-

temi tarihinden itibaren geriye doğru üç yıllık talep hakkı bulunduğuna göre bu kalem-

den dolayı fazlaya ilişkin talebin reddi gerekir…”

Yargıtay 11. HD, E. 1979/5471, K.

1979/5968, T. 27. 12. 1979; Altay, Eskiocak, s. 340-342.

84 Köprülü, Kaneti, s. 285; Kuntalp, İpotek, s. 32; Sarı, s. 976; Günel, s. 260; Şener, s.

209.

85 Kapsamın tayin edilmesi bakımından, doktrinde verilmiş bulunan bir örneği, bu-

rada aktarmayı uygun görmekteyiz:

“(B)’nin 1. 1. 2000 tarihinde (A)’dan yıllık % 10

faizle 10. 000- TL kredi aldığını ve bu krediyi teminat altına almak maksadı ile taşınmazı

üzerinde (A) lehine 10. 000- TL’lik bir anapara ipoteği kurduğunu varsayalım. (B)’nin

borcunu vadesinde ifa etmemesi üzerine alacaklı (A) 1. 4. 2005 tarihinde ipotekli taşınma-

zın paraya çevrilmesini talep eder ve taşınmaz fiilen 1. 5. 2006’da paraya çevrilecek olursa

ipoteğin kapsamına girebilecek olan anapara faizlerinin şu şekilde saptanması gerekir:

Rehnin paraya çevrilmesinin talep edildiği 1. 4. 2005’ten önceki üç yıllık faiz yani 31. 3.

2002’den 31. 3. 2003’e, 31. 3. 2003’ten 31. 3. 2004’e ve 31. 3. 2004’ten 31. 3. 2005’e kadar

muaccel olmuş üç yıllık faiz.

Rehnin paraya çevrilmesi talebinden (1. 4. 2005 tarihinden) önce gelen son vade tarihin-

den yani 31. 3. 2005 tarihinden itibaren paraya çevirmenin gerçekleştiği 1. 5. 2006 tarihi-

ne kadar işleyecek faiz. ”

Helvacı, İpotek Hakkı, s. 153; Doktrinde verilmiş bulunan

diğer örneklerde ise faizin başlangıç tarihi itibariyle yıllık olarak tekabül edecek

dönemler neticesinde, paraya çevrime talebine ilişkin tarihe en yakın vade tari-

hinden itibaren üç yıl geriye gidilmesi yolu ile üç yıllık dönem tayin edilmektedir.

Buna göre son vadeden işleyecek olan faiz de belirtilen son vade tarihinden itiba-

ren işleyen faizi göstermektedir. Köprülü, Kaneti, s. 285; Gürsoy, Eren, Cansel, s.

1026-1027; Günel, s. 261; Bu durum, yukarıdaki örneğe uyarlanırsa, üç yıllık faizin

31. 12. 2004 tarihi ile 1. 1. 2001 tarihi aralığında işleyecek faiz olmaktadır. Son

vadeden itibaren işleyen faiz de 31. 12. 2004 tarihinden paraya çevirmenin gerçek-

leştiği 1. 5. 2006 tarihine kadar işleyen faizi ifade eder. Ancak, verilmiş bulunan

söz konusu örneklerde, üç yıllık faiz için tayin edilen dönem içerisinde, takip baş-

latılmış ve borçlu da en geç bu tarihte temerrüde düşmüş olacağından, anapara

faizinin işlemesi mümkün değildir.

86 Şener, s. 209-210, dn. 573.