TBB Dergisi 102. Sayı

İpoteğin Alacak Bakımından Kapsamı

198

tarihine kadar işleyecek olan anapara faizi teminatın kapsamına dahil-

dir. TMK m. 875/1 b. 2’de gecikme faizi, ipoteğin sağladığı teminatın

kapsamına dahil kalemlerden bir tanesi olarak gösterildiğinden, son

vadeden itibaren işleyecek olan faizin de temerrüt faizini ifade etti-

ğinin kabulü yerinde değildir. Kanunun aynı hususu aynı maddede

iki farklı bent içerisinde düzenlediği sonucuna ulaşılamaz. Borçlunun

temerrüde düştüğü tarihten itibaren temerrüt faizi işletilmesi ve bent

hükmünde son vade tarihinden itibaren işleyecek olan faizin ipoteğin

paraya çevirme işlemlerinin tamamlandığı tarihe kadar işleyecek ol-

masının kabulü, çakışacak olan her iki dönem bakımından mükerrer

faiz işletilmesi sonucunu ortaya çıkarır.

Diğer yandan, ipoteği belirli bir süre ile faizsiz olduğu tapu kütü-

ğüne tescil edilmişse, bu sürenin tamamlanmasının ardından, anapara

faizi işletilebilir ve belirtilen sınırlar içerisinde, ipoteğin sağladığı te-

minattan faydalanır

TMK m. 875/1 b. 3’te belirtilen ipoteğin sağladığı teminata dâhil

bulunan anapara faizinin sınırlarına ilişkin düzenleme emredici nite-

liktedir. Üç yıldan önce işlemiş olan faiz teminat kapsamında yer al-

maz. Tarafların hükme aykırı olarak, öngörülen sınırlar dışında kalan

faizin teminattan faydalanacağına ilişkin anlaşmalar, üçüncü kişilere

karşı ileri sürülemez. Bunlar için ayrı bir ipotek kurulabilir; aksi halde

adi alacak olarak takibe konu edilebilir

Uygulamada bankaların, başlangıçta yüksek bir faiz oranı öngör-

meleri ve faiz oranını tek taraflı olarak değiştirme haklarını saklı tut-

tukları görülmektedir. Söz konusu sözleşme hükümlerinin, öncelikle

yukarıda ifade edilmiş olduğu üzere, TBK m. 88/2 uyarınca öngörülen

faiz oranı üst sınırına uygunluk bakımından denetlenmesi gerekir. Di-

ğer yandan, faiz oranının tek yanlı olarak değiştirilmesine imkân veren

sözleşme hükmü ise gerekli şartlar mevcut olması halinde, TBK’ nin 20

vd. maddeleri ile düzenleme altına alınmış bulunan genel işlem şartla-

rının denetim ve geçerlilik koşullarına ilişkin rejime tabi olacaktır.

“…Somut olayda, akit tablosunda yer alan bir yıllık süre, faiz ödenmeden geçecek zamanı

ifade etmekte olup, bu dönemin geçmesinden sonra talep tarihine kadar ana para ve eklen-

tilerinin ödenmesi halinde ipoteğin kaldırılmasına karar verilebilir…”

Yargıtay 12. HD,

E. 2005/15879, K. 2005/19438, T. 10. 10. 2005; Altay, Eskiocak, s. 96.

92 Gülekli, s. 88; Helvacı, İpotek Hakkı, s. 153; Gülekli, s. 87; Helvacı, İpotek Hakkı,

s. 153, dn. 43; Altop, s. 19-20; Sarı, s. 976; Günel, s. 261; Şener, s. 209.