TBB Dergisi 102. Sayı

Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde 3. Kişinin (Alıcı) Hak ve Sorumlulukları

304

değildir. Devralan yeni alacaklı (davacı üçüncü kişi) temlik işlemini ve ken-

disinin yeni alacaklı sıfatını ispat etmiş olsa bile borçlunun (arsa sahibi) ona

karşı bir takım itiraz ve def’ ilerde bulunma imkânı vardır. Gerçekten Borçlar

Kanunu’nun 167. maddesi hükmüne göre borçlu temlike vakıf olduğu zaman

temlik edene karşı (yüklenici karşı) haiz olduğu defi’leri temellük edene karşı

(davacıya karşı) dahi dermeyan edebilir. Buna göre temliki öğrenen borçlu,

temlik olmasaydı önceki alacaklıya (yükleniciye) karşı ne tür defiler ileri süre-

bilecekse aynı defiler yeni alacaklıya (temlik alan üçüncü kişiye) karşı da ileri

sürebilir hale gelir. Somut olayda yüklenicinin edimini yerine getirmediği,

bundan dolayı da davalılar arasındaki arsa payı devri karşılığı inşaat yapım

sözleşmesinin geriye etkili feshedildiği sabittir. Yüklenicinin arsa payı devri

karşılığı inşaat yapım sözleşmesine dayanılarak isteyebileceği hakkı olmadı-

ğından şahsi hakkını davacı üçüncü kişiye temlik etmesi de ona bir hak sağla-

maz.”

(Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 14. 02. 2008 gün, 2008/192 Esas

ve 2008/1692 sayılı kararı)

“Kural olarak borç ilişkisinin sonucu olan edimin alacaklıya ifasıdır. Fa-

kat hayat şartları, ticaret ve ekonomi gereksinmeleri, alacaklının ifayı bekle-

meden alacağını başkasına devretmesi veya borçlunun borcunu bir başkasına

nakletmesi yollarının da açılmasını zorunlu kılmıştır. Görülüyor ki alacağın

temliki hayatın ihtiyaçlarından ortaya çıkan bir hukuk kurumudur. Örneğin,

arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde bina yapım işini borçla-

nan yüklenici finans ihtiyacı duyar. Bu ihtiyacın kısmen ve tamamen yükle-

niciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün daha inşaat aşamasında

üçüncü kişilere bağımsız bölüm satılarak veya satış vaadinde bulunularak

karşılanması mümkündür. Aslında arsa sahibinin Borçlar Kanunu’nun 364.

maddesi uyarınca kural olarak eserin tesliminde devri gereken arsa payını in-

şaat aşamasında yükleniciye devretmesi yüklenicinin de bunu üçüncü kişilere

temlik ederek finans sağlanması arsa sahibinin yükleniciye kredi kullandır-

masıdır. Bir tanımlama yapmak gerekirse alacağın temliki alacaklı ile onun

devralan üçüncü kişi arasında borçlunun rızasına ihtiyaç olmaksızın yapı-

labilen ve sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliğini taşıyan şekle bağlı

bir akittir. BK. 163. maddesi hükmüne göre temlik sözleşmesi temlik eden ile

temlik alan arasındaki yazılı sözleşme ile kurulabilir. Ne var ki alacağın temli-

kinde aranan yazılı şekil temlik sözleşmesinin resmi şekilde yapılmasına engel

Yargıtay Kararları Dergisi Cilt:35, Sayı:8 Yıl:2009 sh: 1547–1548