TBB Dergisi 105. Sayı

Mükellefe İadesi Gereken Vergilerde Faiz Uygulanması

194

faiz ödemek durumunda kalmaktadır

. VUK’un 112/4. maddesinde

tecil faizi oranında faizle iadeden bahsedilirken, yargı kararlarının ye-

rine getirilmemesi halinde kanunî faiz uygulanacaktır. Bu durumda

mükellefe VUK’un 112/4. maddesi hükmünün değil, İYUK’un 28/6.

maddesi hükmünün uygulanması söz konusu olduğu için, mükellef

bakımından daha avantajlı olan kanunî faizin uygulanacağı vurgulan-

maktadır

Yargı kararları uyarınca iade edilen vergilerde, VUK’un 112/4.

maddesi uygulama alanı bulamamaktadır. Bu durumda sadece genel

hüküm olan İYUK’un 28. maddesi uyarınca yargı kararlarının infazı-

nın gecikme haliyle sınırlı olarak faiz uygulaması gündeme gelebil-

mektedir. Buradaki faiz oranı kanunî faiz olsa da, haksız tahsilâtın

gerçekleştiği tarihten itibaren meydana gelen kayıpları karşılamadığı

için aynen VUK’un 112/4. maddesi gibi zararları telafide yetersiz kal-

maktadır. Bu itibarla doktrinde bu düzenlemenin mükellef haklarını

yeterince korumadığı ifade edilmekte ve bu maddenin yeniden düzen-

lenmesi gerektiği ileri sürülmektedir

Verginin geç tahakkukuna yol açan mükelleflerden gecikme faizi

alınırken, hukuka aykırı tahsil edilen vergilerin yargı kararı sonunda

ödenmesinde mükellef aleyhine dengenin bozulduğu ifade edilmek-

tedir. Buna göre, bu durum adalet duygusunu rencide ettiği gibi, bu

şekildeki haksız bir muamelenin vergi kaçırma konusunda mükellefe

gerekçe oluşturabileceği de ileri sürülmektedir

Devletle mükellef arasındaki menfaat dengesinin sağlanabilmesi

için, davayı kaybettiğinde gecikme faizine muhatap kalan mükellefe,

hüküm lehinde çıktığında ödediği vergileri gecikme faizi ile iade et-

mek gerekir

AY, s. 48; BAYAR, s. 311.

SONSUZOĞLU, s. 105.

“

Bu düzenleme, mükellef hakkını yeterince koruyamamaktadır. Bu nedenle yasal bir dü-

zenleme yapılarak, mükellef lehine bir başlangıç sayılabilecek olan İYUK. M. 28/6 da yer

alan düzenlemenin, biraz daha mükellef lehine olacak şekilde yeniden yapılandırılması ile,

bu haksızlık giderilmelidir. Yeniden yapılacak olan düzenlemede, peşin alınmış olan ver-

gilerin iadesinde, tahsil edildiği tarihle, iade edildiği tarih arasında geçen süre için faiz

işletilmesine ilişkin hükümlerin bulunması, mükellef açısından daha adil olacaktır

”. SON-

SUZOĞLU, s. 66.

ÜZELTÜRK, s. 134.

“

Anayasaya uygunluğunu böylece belirlediğimiz gecikme faizi ile kurulmağa çalışılan