TBB Dergisi 105. Sayı

Hekimin Fiilinden Dolayı Zarar Gören Üçüncü Kişinin Hastaneye Karşı ...

270

lerde bulunmaktadır

. Yan yükümlülükler, ifaya yardımcı ve koruma

yan yükümlülükleridir. Borçlu bunlarında yerine getirilmesini üçüncü

bir şahsa bırakabilir. Bu takdirde yardımcının söz konusu bu yüküm-

lülüklere aykırı davranışı borca aykırılık olarak nitelendirilir ve borçlu

doğan zarardan sorumlu olur

C. Borç İlişkisinden Doğan Borcun

Yardımcı Kişi Tarafından İfası

Türk Borçlar Kanunun 116. maddesi anlamında ifa yardımcısı kav-

ramı, borçlunun bilgisi ve iradesi dahilinde, borçluya ait bir yüküm-

lülüğü ifa eden ya da ifa faaliyetlerine katılan kişiyi ifade eder

. Bu

tanımdan da anlaşılacağı gibi üçüncü bir kişinin ifa yardımcısı olabil-

mesi için önce borçlunun, borcun bu kişi tarafından yerine getirilmesi-

ne izin vermesi ve onun ifaya bizzat katılması gerekir. Yardımcı kişi bu

sıfatını borçlunun kendisine izin vermesi ile kazanır. Yardımcı kişinin

borcun ifasına katılabilmesi için borçlu tarafından izin verilmemişse,

yardımcı kişi sıfatı da kazanılamaz

. Borçlunun izni onun üçüncü şah-

sı çağırması olmadan üçüncü kişi yardımcı kişi sıfatını kazanamaz.

Bunun yanısıra yardımcı kişi bu sıfatı kazanabilmesi için borçlunun

borcunu yerine getirmiş olması gerekir. Borcun yerine getirilmesine

fiilen katılmayan kişi yardımcı kişi sıfatını kazanamaz. Burada yeri-

ne getirilecek ifa borçlunun borcunun tamamının yerine getirilmesi

Von Tuhr/Peter, 10 vd; Gauch/Schleup/Schmıd/Rey, PN. 116, 24; Eren, 39 vd;

Bu yükümler, borç ilişkisinin türüne göre farklı kapsam ve ölçüde olabilen ve as-

lında her bir akidin akdin karşı tarafının dürüst ve makul düşünen bir akitten

beklenebilecek davranış tarzına sahip olması konusundaki menfaatlerinin göze-

tilmesine hizmet ederler (Neuenschwander, 6); Yan yükümler, Türk Medeni Ka-

nunu m. II/I’de yer alan doğruluk ve dürüstlük kurallarına dayanır (Kramer, PN.

96; Neuenschwander, 7; Esser/Schmidt, 86).

Neuenschwander, 8, 10, 14, 51, 68, 69 vd; Koller, 39-40.

Gauch/Schleup/Schmid/Rey, PN. 2848 136; Koller, PN. 124, 34 vd; Wiegand,

Art. 101, PN. 7; Becker, Art. 101, PN. 9-11; Oser/Schönenberger, Art. 101, PN. 5-9;

Schwenzer, PN. 23.04, 144; Furrer/Wey, Art. 101, PN. 11; Tschudi, 33-34; Tan-

doğan, 436; Oğuzman/Öz, 461; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, 1195; Eren,

1073; Serozan, PN. 7, 281; Şenocak, 104; “…Sadece, navlun sözleşmesinin ifasında

kullanılan ve anılan sözleşmenin icrası kendisine bırakılan üst taşıyıcı, taşıyanın

adamı değil, onun yardımcı şahsıdır, Y. 11.HD, T. 17.01.1980, E.1/133 K., naklen

Kazancı Otomasyon).

Gauch/Schleup/Schmid/Rey, PN. 2870, 140; Oser/Schönenberger, PN. 5 vd, Art.

101 OR; Tandoğan, 446; Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, 1196; Serozan, PN. 6

, Art. 101 OR; Oğuzman/Öz, 462; BGE 70 II 220.