TBB Dergisi 105. Sayı

Hekimin Fiilinden Dolayı Zarar Gören Üçüncü Kişinin Hastaneye Karşı ...

272

kişilerin edim konusu dışında kalan mal varlığı ve şahıs varlığı değer-

lerinin korunması yükümünün yerine getirilmesinde rol oynayan ifa

yardımcılarıdır

Borçlu ile yardımcı kişi arasında genellikle bir sözleşme vardır.

Bu sözleşme hizmet vekalet, istisna olabilir. Buna karşın yardımcı ki-

şinin eyleminden dolayı sorumluluğun doğması için borçlu ile yar-

dımcısı arasında bir sözleşmenin olmasına gerek yoktur. Kanun ko-

yucu, yardımcı kişiyi belirlerken genel sınırlardan hareket etmiştir.

Bundan dolayı borçlu ile yardımcı arasındaki hukukî ilişkinin türü

önemli değildir. Söz konusu ilişki sürekli veya geçici, hatta kanunun

ifadesiyle, “borçlu ile birlikte yaşayan” veya “yanında çalışan kişiler”

yardımcı kişi olabilmek için yeterli görülmüşlerdir. Birlikte yaşam

veya yanında çalışmayı herhangi bir sözleşmeye bağlamamıştır. Bu-

radan hareketle denilebilir ki, borçlu, yanında bulunan akrabasından

tesadüfen yanında bulunan kişiden borcun ifası için yardım talep

edebilir

Türk Borçlar Kanunu m. 66’da da yardımcı kişinin fiilinden dola-

yı sorumluluk düzenlenmiştir. Ancak burada düzenlenen alan haksız

fiil alanıdır. TBK. m. 116’da yer alan hükme bağlanan sonuç “

Borçların

İfa Edilmemesine Bağlanan Sonuçlar

” kısmına ilişkindir. Bunun yanısı-

ra, TBK. m. 116’da yer alan yardımcı kişi kavramı TBK. m. 66’ya göre

daha kapsamlıdır. Çünkü TBK. m. 66’da yardımcı kişinin adam çalış-

tıranın otoritesi altında bulunması veya sürekli olarak onunla hizmet

ilişkisi içerisinde bulunması gerekirken, buna karşın TBK. m. 116’ya

göre, yardımcı kişinin sürekli veya geçici olarak borcun ifasına borçlu-

nun muvafakatı ile katılması gerekir. Yardımcının borçluya tabi olma-

sı, onun otoritesinde olması şart değildir. Örneğin, eve gelen kömürün

yoldan geçen biri ile anlaşılması sonucu taşınmasında, yer alan üçün-

cü kişi TBK. m. 116 gereği yardımcı kişidir. Aynı şekilde borçlunun bir

arkadaşının borç konusunu nezaketen alacaklıya götürmesi halinde de

yardımcı kişi olarak nitelendirilir. Aynı şekilde yardımcı şahıs borçlu-

nun yönetim ve denetimine tabi olarak çalışan kişiler

de olabileceği

Esser/Schmıdt, 99.

Von Büren, PN. 139, PN. 396; Spiro, 131 vd; Koller, 56; Wiegand, Art. 101, PN. 7-8;

Wiegand, recht, 1983, 5; Gauch/Schleup/Schmid/Rey, PN. 2871, 140; BGE 98 II

48; BGE 70 II 220;Tandoğan, 436 vd; Eren, 1075; Kılıçoğlu, 645.

Becker, PN. 10 zu Art. 101.